🧬 12. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 2. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! Biyoloji yazılısı yaklaşıyor ve bu senaryo, sınavda karşınıza çıkabilecek konuları tekrar etmenize yardımcı olacak. Sakin olun, konuları dikkatlice okuyun ve bol bol tekrar yapın. Başarılar!
🦠 Bağışıklık Sistemi
Bağışıklık sistemi, vücudumuzu hastalıklara karşı koruyan karmaşık bir yapıdır. İşte bilmeniz gerekenler:
- 🛡️ Doğal Bağışıklık (Doğuştan Gelen Bağışıklık): Vücudun ilk savunma hattıdır. Deri, mukus, gözyaşı gibi fiziksel ve kimyasal engelleri içerir. Ayrıca, bazı bağışıklık hücreleri (fagositoz yapan hücreler gibi) de bu sisteme dahildir.
- 💉 Kazanılmış Bağışıklık (Edinilmiş Bağışıklık): Vücudun belirli mikroplara karşı zamanla geliştirdiği bağışıklıktır. Lenfositler (B ve T hücreleri) bu sistemin temel oyuncularıdır.
- 🔑 Antijen: Vücuda yabancı olan ve bağışıklık sistemini harekete geçiren maddelerdir (örneğin, bakteri, virüs, polen).
- ⚔️ Antikor: Bağışıklık sistemi tarafından antijenlere karşı üretilen proteinlerdir. Antijenleri etkisiz hale getirirler.
🌱 Bitki Biyolojisi
Bitkilerin dünyasına biraz daha yakından bakalım:
- ☀️ Fotosentez: Bitkilerin güneş enerjisini kullanarak karbondioksit ve suyu şekere dönüştürme işlemidir. Bu süreçte oksijen de üretilir.
- 💧 Terleme (Transpirasyon): Bitkilerin yapraklarından su buharı şeklinde su kaybetmesidir. Bu olay, bitkinin su ve mineral taşımasına yardımcı olur.
- 🌸 Çiçekli Bitkilerde Üreme: Çiçekli bitkilerde üreme, polenlerin dişi organa taşınması (tozlaşma) ve döllenme ile gerçekleşir. Döllenme sonucu tohum oluşur.
- 🌿 Bitkisel Hormonlar: Bitkilerin büyüme, gelişme ve çevresel koşullara uyum sağlamasında rol oynayan kimyasal maddelerdir (örneğin, oksin, sitokinin, giberellin).
🧬 Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji
Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji, hayatımızın birçok alanında karşımıza çıkıyor:
- ✂️ Genetik Mühendisliği: Canlıların genetik yapısını değiştirerek yeni özellikler kazandırma teknikleridir.
- 🧪 Biyoteknoloji: Canlı organizmaları veya biyolojik sistemleri kullanarak ürünler elde etme veya süreçleri iyileştirme teknolojileridir.
- 🍎 GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar): Genetik mühendisliği yöntemleriyle genetik yapısı değiştirilmiş organizmalardır.
- 💉 Gen Terapisi: Hastalıklara neden olan genleri düzeltmek veya değiştirmek amacıyla kullanılan tedavi yöntemidir.
🌍 Ekosistem Ekolojisi
Ekosistemler ve canlılar arasındaki ilişkiler:
- 🌲 Ekosistem: Canlılar (biyotik faktörler) ve cansız çevre (abiyotik faktörler) arasındaki etkileşimlerin oluşturduğu bütündür.
- ☀️ Besin Zinciri: Canlıların birbirini yiyerek enerji aktarımını sağladığı zincirdir.
- 🕸️ Besin Ağı: Bir ekosistemdeki farklı besin zincirlerinin birleşmesiyle oluşan karmaşık yapıdır.
- ♻️ Madde Döngüleri: Su, karbon, azot gibi maddelerin ekosistem içinde dolaşımıdır.