Matematik, evrenin dilidir desek yanılmış olmayız. Bu dili anlamanın ilk adımı ise rakamlar ve sayılar arasındaki temel farkı kavramaktan geçer. MEB müfredatı da bu konuya özel bir önem verir. Gelin, bu iki kavramı birlikte inceleyelim.
Rakamlar, sayıları ifade etmek için kullandığımız sembollerdir. Günlük hayatta kullandığımız ondalık sistemde (yani 10'luk tabanda) 10 tane rakam bulunur:
Bu rakamlar, sayıları oluşturmak için bir araya gelirler.
Sayı ise, bir çokluğu belirtmek için kullanılan bir ifadedir. Sayılar, rakamların bir araya gelmesiyle oluşabileceği gibi, tek bir rakamdan da oluşabilirler. Örneğin, 5 bir sayıdır, aynı zamanda bir rakamdır. 23 de bir sayıdır, ancak rakam değildir, çünkü 2 ve 3 rakamlarının birleşiminden oluşmuştur.
Sayıları farklı şekillerde ifade edebiliriz:
Rakam ve sayı arasındaki temel farkları şu şekilde özetleyebiliriz:
Örneğin, bir sepetteki elma sayısını belirtmek için "5 elma" deriz. Burada "5" sayısı, elma miktarını ifade eder ve aynı zamanda bir rakamdır. Ancak, "25 elma" dediğimizde, "25" sayısı elma miktarını ifade eder, fakat rakam değildir; 2 ve 5 rakamlarının birleşimidir.
MEB müfredatında rakam ve sayı kavramı, ilkokuldan itibaren öğrencilere aşamalı olarak öğretilir. İlk olarak rakamlar tanıtılır, ardından rakamların bir araya gelerek sayıları oluşturduğu anlatılır. İlerleyen sınıflarda ise farklı sayı kümeleri (doğal sayılar, tam sayılar, rasyonel sayılar vb.) ve bu sayı kümelerinin özellikleri detaylı bir şekilde incelenir.
Bu temel kavramları anlamak, matematiğin daha karmaşık konularını öğrenmek için sağlam bir temel oluşturur. Bu nedenle, öğrencilerin rakam ve sayı arasındaki farkı iyi kavramaları büyük önem taşır.
