mayoz bölünme evreleri test çöz 7. sınıf

Question

Bu konuyu işledik ama mayozun mitozdan farkını ve evrelerdeki kromozom değişimlerini karıştırıyorum. Özellikle mayoz I ve mayoz II'deki ayrılma olayını tam oturtamadım. Test çözerek hangi evrede ne olduğunu daha iyi anlamak istiyorum.

Answer 1

Mayoz Bölünme Evreleri

Mayoz bölünme, eşeyli üreyen canlılarda üreme hücrelerinin (sperm ve yumurta) oluşmasını sağlayan özel bir hücre bölünmesidir. Bu bölünme sonucunda kromozom sayısı yarıya iner ve genetik çeşitlilik sağlanır. Mayoz, birbirini takip eden iki bölünmeden oluşur: Mayoz I ve Mayoz II.

1. Mayoz I

Bu bölünmede kromozom sayısı yarıya indirilir.

• Profaz I: Kromozomlar belirginleşir ve çekirdek zarı erir. Homolog kromozomlar yan yana gelerek çiftler oluşturur. Bu sırada aralarında parça değişimi (crossing over) olur. Bu, genetik çeşitliliğin en önemli nedenidir.
• Metafaz I: Homolog kromozom çiftleri hücrenin ortasında, ekvator düzleminde sıralanır.
• Anafaz I: Homolog kromozom çiftleri birbirinden ayrılarak zıt kutuplara doğru çekilir. Bu evrede kromatitler ayrılmaz.
• Telofaz I: Kutuplara çekilen kromozomların etrafında çekirdek zarı oluşur. Sitoplazma bölünmesi (sitokinez) gerçekleşir ve iki yeni hücre oluşur. Bu hücrelerin kromozom sayısı başlangıçtakinin yarısı kadardır.

2. Mayoz II

Bu bölünme, mitoza benzer ve oluşan iki hücrenin daha da bölünmesiyle toplam dört hücre meydana gelir.

• Profaz II: Çekirdek zarları erir ve iğ iplikleri oluşur.
• Metafaz II: Kromozomlar hücrenin ekvator düzleminde tek sıra halinde dizilir.
• Anafaz II: Kardeş kromatitler birbirinden ayrılarak zıt kutuplara çekilir.
• Telofaz II: Kutuplara çekilen kromatitlerin (artık yeni kromozomlar) etrafında çekirdek zarı oluşur. Sitoplazma bölünmesi gerçekleşir.

Mayoz bölünme sonucunda, başlangıçtaki bir hücreden kromozom sayısı yarıya inmiş dört yeni hücre oluşur.

Test Çözerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Mayozun amacının kromozom sayısını yarıya indirmek ve genetik çeşitlilik sağlamak olduğunu unutma.
• Crossing-over (parça değişimi) sadece Mayoz I'in Profaz I evresinde gerçekleşir.
• Homolog kromozomların ayrılması Mayoz I'in Anafaz I evresinde olur.
• Kardeş kromatitlerin ayrılması ise Mayoz II'nin Anafaz II evresinde gerçekleşir.
• Mayoz sonucu oluşan hücreler, mitozdaki gibi birbirinin aynısı değildir; genetik olarak birbirinden farklıdır.

Answer 2

Mayoz Bölünme Evreleri Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Bir hücrenin mayoz bölünme geçirdiği bilinmektedir. Bu hücrede homolog kromozomların hücrenin ekvator düzleminde yan yana dizildiği evre aşağıdakilerden hangisidir?
a) Profaz I
b) Metafaz I
c) Anafaz I
d) Metafaz II
Cevap: b) Metafaz I
Çözüm: Homolog kromozom çiftlerinin hücrenin ortasında, ekvator düzleminde yan yana dizilmesi Mayoz I'in ikinci evresi olan Metafaz I'de gerçekleşir.

Soru 2: Bir hücrede mayoz bölünme sırasında kromozom sayısının yarıya indiği ve kardeş kromatitlerin ayrılarak zıt kutuplara doğru hareket ettiği evre aşağıdakilerden hangisidir?
a) Anafaz I
b) Anafaz II
c) Metafaz I
d) Metafaz II
Cevap: b) Anafaz II
Çözüm: Kromozom sayısının yarıya inmesi (n sayıda kromozom), Mayoz I'in sonunda gerçekleşir. Kardeş kromatitlerin ayrılması ise Mayoz II'nin üçüncü evresi olan Anafaz II'de meydana gelir. Bu evrede kromozom sayısı değişmez (n), sadece kromatitler ayrılır.

Soru 3: Mayoz bölünmenin ilk evresi olan Profaz I'de gerçekleşen ve genetik çeşitliliğe katkıda bulunan önemli bir olay aşağıdakilerden hangisidir?
a) Kromatitlerin ayrılması
b) Sentriyollerin kutuplara çekilmesi
c) Homolog kromozomlar arasında parça değişimi (crossing-over)
d) Çekirdek zarının yeniden oluşması
Cevap: c) Homolog kromozomlar arasında parça değişimi (crossing-over)
Çözüm: Profaz I evresinde, homolog kromozomların birbirine sarılması (sinapsis) sırasında, aralarında gen alışverişi (crossing-over) olur. Bu olay, mayoz bölünmeye özgüdür ve genetik çeşitliliği artırır.