# 📚 Ders Notu: "mı/mi/mu/mü" Soru Ekinin Yazımı
🎯 Konu: "mı, mi, mu, mü" Soru Ekinin Doğru Yazımı ve Kullanımı
Türkçede en sık karıştırılan yazım kurallarından biri, "mı, mi, mu, mü" soru ekidir. Bu ek, her zaman ayrı yazılır ve kendinden önceki kelimenin son ünlüsüne göre ünlü uyumuna uyar. Bu ders notunda, bu kuralın tüm detaylarını öğreneceğiz.
🔍 Temel Kural: Neden Ayrı Yazılır?
"mı/mi/mu/mü" eki, bir soru edatıdır, yapım veya çekim eki değildir. Bu nedenle diğer ekler gibi kelimeye bitişik değil, her zaman ayrı yazılır. Yanlış yazımın en büyük sebebi, bu eki bir ek gibi düşünmektir.
📖 Ünlü Uyumu Kuralı (Büyük Ünlü Uyumu)
Soru eki, kendinden önceki kelimenin son ünlüsünün kalınlık/incelik durumuna göre şekil alır:
- 🎵 Kalın ünlü (a, ı, o, u) varsa → "mı" veya "mu"
- 🎵 İnce ünlü (e, i, ö, ü) varsa → "mi" veya "mü"
Daha detaylı bir kılavuz:
- ✅ mı → Son ünlü a veya ı ise: "Okudun mı?", "Geldi mı?"
- ✅ mi → Son ünlü e veya i ise: "Biliyor mi?", "Gidecek mi?"
- ✅ mu → Son ünlü o veya u ise: "Soruyor mu?", "Unuttun mu?"
- ✅ mü → Son ünlü ö veya ü ise: "Göründü mü?", "Söyleyecek mü?"
⚠️ Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar
1. 🧩 Ek Aldıktan Sonraki Durum
Soru ekinden sonra kişi ekleri gelirse, bu ekler soru ekine bitişik yazılır:
- "Geldi mi?" → "Geldi mıyım?", "Geldi mısın?", "Geldi mıyız?"
- "Baktın mı?" → "Baktın mıydın?" (soru eki + idi + şahıs eki)
2. ❓ Soru Anlamı Dışında Kullanımlar
Bu ek bazen soru anlamı dışında da kullanılabilir, ancak yazım kuralı değişmez:
- ⏳ Zaman anlamında: "Eve vardı mı hemen yatmaya gider."
- 🔄 Koşul anlamında: "Çalıştı mı başarı mutlaka gelir."
- 😲 Pekiştirme/şaşırma: "Güzel mi güzel bir ev!"
3. 🚫 Yaygın Hatalar
- ❌
"Geldimi?" → ✅ "Geldi mi?"
- ❌
"Anladınmı?" → ✅ "Anladın mı?"
- ❌
"Bakacakmı?" → ✅ "Bakacak mı?"
- ❌
"Güzelmi?" → ✅ "Güzel mi?"
🎓 Özet Tablosu
| 📝 Kelime Sonu |
🎭 Soru Eki |
📌 Örnek |
🚫 Yanlış |
| a, ı |
mı |
Okudu mı? |
Okudumu? |
| e, i |
mi |
Biliyor mi? |
Biliyormi? |
| o, u |
mu |
Unuttu mu? |
Unuttumu? |
| ö, ü |
mü |
Gördü mü? |
Gördümü? |
🧠 Pratik İpucu
Kafanız karıştığında şu basit testi uygulayın: Cümleden soru ekini çıkarın. Geriye kalan kısım anlamlı bir ifade oluyorsa, soru eki mutlaka ayrı yazılmalıdır.
"Geldi( )?" → "Geldi" anlamlı olduğuna göre, araya boşluk konmalı: "Geldi mi?"
✍️ Alıştırma Önerileri
- 📖 Okuduğunuz bir kitaptan "mı/mi/mu/mü" içeren cümleler bulun ve yazımlarını kontrol edin.
- 📝 Kendi cümlelerinizi yazın ve doğru yazıp yazmadığınızı test edin.
- 🔍 Sosyal medya paylaşımlarında bu ekin yazımını gözlemleyin, yanlışları tespit edin.
Bu kuralı öğrendikten sonra, artık "mı/mi/mu/mü" soru ekini güvenle doğru yazabilirsiniz. Unutmayın: Her zaman ayrı yazılır ve ünlü uyumuna uyar! 🎉