Miladi Takvim (Gregoryen Takvimi)
Miladi Takvim, günümüzde dünyanın büyük bir bölümünde resmî ve yaygın olarak kullanılan bir takvim sistemidir. İsa'nın doğumunu başlangıç yılı (0. yıl) olarak kabul eder. Bu nedenle "Milat" (doğum) kelimesinden gelir. Uluslararası adı ise, bu takvimi 1582'de kabul eden Papa XIII. Gregory onuruna Gregoryen Takvim'dir.
Temel Özellikleri
- Başlangıç Noktası: Takvim, geleneksel olarak Hz. İsa'nın doğum yılını başlangıç (1. yıl) olarak alır. Bu tarihten önceki yıllar "Milattan Önce (M.Ö.)", sonraki yıllar ise "Milattan Sonra (M.S.)" olarak adlandırılır.
- Bir Yılın Süresi: Miladi Takvim, Dünya'nın Güneş etrafındaki bir tam dolanım süresini (yörünge periyodu) baz alır. Bu süre yaklaşık 365 gün, 5 saat, 48 dakika ve 46 saniye'dir. Bu süre, takvimde 365 gün olarak kabul edilir.
- Artık Yıl (Leap Year): Bir yıldaki yaklaşık 6 saatlik fazlalığı dengelemek için dört yılda bir, şubat ayı 29 gün çeker ve o yıl 366 gün olur. Bu yıllara Artık Yıl denir. Bir yılın artık yıl olup olmadığını şu kuralla anlarız:
- Yıl, 4'e tam bölünüyorsa artık yıldır. (Örn: 2024, 2028)
- Ancak, 100'e tam bölünen yıllardan sadece 400'e de tam bölünenler artık yıldır. (Örn: 1700, 1800, 1900 artık yıl değildir ama 2000 yılı artık yıldır.)
- Aylar ve Gün Sayıları: Bir yıl, gün sayıları farklılık gösteren 12 aya bölünmüştür:
- 31 Gün: Ocak, Mart, Mayıs, Temmuz, Ağustos, Ekim, Aralık
- 30 Gün: Nisan, Haziran, Eylül, Kasım
- 28/29 Gün: Şubat (Artık yıllarda 29, diğer yıllarda 28 gün)
Miladi Takvim'in Tarihçesi ve Gelişimi
Miladi Takvim, Jülyen Takvimi'nin reforma uğratılmasıyla oluşturulmuştur. Jülyen Takvimi'nde bir yıl 365,25 gün kabul ediliyordu ve bu, gerçek yıl uzunluğundan (365,2422 gün) yaklaşık 11 dakika daha uzundu. Yüzyıllar içinde bu küçük fark birikerek 16. yüzyılda 10 günlük bir kaymaya neden olmuştu. Papa XIII. Gregory, bu hatayı düzeltmek için takvimi yeniden düzenletti:
- 1582 yılında, 10 günlük hata silindi. 4 Ekim'in ertesi günü 15 Ekim olarak ilan edildi.
- Artık yıl kuralı, 400'e bölünme şartı getirilerek daha hassas hale getirildi.
Bu reform sayesinde takvim, mevsimlerle olan uyumunu tekrar sağladı. Önce Katolik ülkelerde, daha sonra diğer ülkelerde yaygın olarak benimsendi. Türkiye, 1926 yılında Miladi Takvim'i resmî takvim olarak kabul etmiştir.
Özet
Miladi Takvim, Güneş yılını esas alan, başlangıcı Hz. İsa'nın doğumu kabul edilen, artık yıl uygulamasıyla mevsim kaymalarını önleyen ve günümüzdeki en yaygın ve doğru takvim sistemidir.
