🧮 Mutlak Değer Nedir?
Mutlak değer, bir sayının sıfıra olan uzaklığıdır. Yani, bir sayının işareti ne olursa olsun, mutlak değeri her zaman pozitiftir veya sıfırdır.
- 📏Gösterimi: Bir sayının mutlak değeri, o sayının iki yanına dikey çizgiler konularak gösterilir. Örneğin, -3'ün mutlak değeri |-3| şeklinde yazılır.
- ➕Örnekler:
🔢 Üslü Sayılarla Mutlak Değerin Birleşimi
Üslü sayılar, bir sayının kendisiyle tekrarlı çarpımını ifade eder. Mutlak değer ve üslü sayılar bir araya geldiğinde, denklemleri çözerken dikkatli olmalıyız.
- 💡Temel Prensip: Mutlak değer içindeki ifade, üslü sayının sonucunu etkileyebilir. Bu yüzden mutlak değerin içindeki ifadeyi pozitif ve negatif durumlar için ayrı ayrı incelemeliyiz.
✍️ Mutlak Değer İçeren Üslü Sayı Denklemleri Nasıl Çözülür?
Mutlak değer içeren üslü sayı denklemlerini çözerken aşağıdaki adımları izleyebiliriz:
- Adım 1: Mutlak Değerin İçini Sıfır Yapan Değerleri Bul
- 🔍 Mutlak değer içindeki ifadeyi sıfır yapan $x$ değerlerini bulun. Bu değerler, çözüm aralığımızı belirlememize yardımcı olacaktır.
- Adım 2: Aralıkları Belirle ve Denklemi Çöz
- ➕ Bulduğunuz değerlere göre sayı doğrusunu kullanarak aralıkları belirleyin. Her aralık için mutlak değerin içindeki ifadenin pozitif veya negatif olup olmadığını kontrol edin.
- ✔️ Eğer mutlak değerin içi pozitifse, mutlak değeri kaldırıp denklemi olduğu gibi çözün.
- ➖ Eğer mutlak değerin içi negatifse, mutlak değerin içindeki ifadenin işaretini değiştirerek (yani -1 ile çarparak) denklemi çözün.
- Adım 3: Çözümleri Kontrol Et
- ✅ Bulduğunuz çözümlerin, belirlediğiniz aralıklara uygun olup olmadığını kontrol edin. Eğer çözüm aralığa uymuyorsa, o çözüm geçerli değildir.
- Adım 4: Çözüm Kümesini Yaz
- 📝 Tüm geçerli çözümleri bir araya getirerek çözüm kümesini oluşturun.
📝 Örnek Soru Çözümü
Şimdi bir örnek soru üzerinden gidelim:
❓ Soru: $|x - 2|^2 = 9$ denkleminin çözüm kümesini bulun.
- Adım 1: Mutlak Değerin İçini Sıfır Yapan Değer
- $x - 2 = 0 \Rightarrow x = 2$
- Adım 2: Aralıkları Belirle ve Denklemi Çöz
- Durum 1: $x - 2 \geq 0$ (yani $x \geq 2$) ise, $|x - 2| = x - 2$ olur.
- $(x - 2)^2 = 9$
- $x - 2 = 3$ veya $x - 2 = -3$
- $x = 5$ veya $x = -1$
- $x = 5$, $x \geq 2$ şartını sağlar. $x = -1$ sağlamaz.
- Durum 2: $x - 2 < 0$ (yani $x < 2$) ise, $|x - 2| = -(x - 2) = 2 - x$ olur.
- $(2 - x)^2 = 9$
- $2 - x = 3$ veya $2 - x = -3$
- $x = -1$ veya $x = 5$
- $x = -1$, $x < 2$ şartını sağlar. $x = 5$ sağlamaz.
- Adım 3: Çözüm Kümesini Yaz
- Çözüm kümesi: $\{-1, 5\}$
📌 TYT'de Dikkat Edilmesi Gerekenler
- ⏱️ Sınavda zamanı verimli kullanmak için pratik yapın.
- ✔️ İşlem hatalarından kaçınmak için dikkatli olun.
- 🤔 Farklı soru tiplerini çözerek kendinizi geliştirin.