Nitel araştırma, insanların doğal ortamlarında nasıl davrandıklarını, nasıl düşündüklerini ve hissettiklerini derinlemesine anlamayı amaçlayan bir araştırma yaklaşımıdır. Sayılar ve istatistikler yerine sözel verilerle (kelimeler, metinler, gözlemler) ilgilenir. Amacı, bir konuyu geniş ve detaylı bir şekilde keşfetmek, karmaşık sosyal olguları anlamak ve insan deneyimlerine dair zengin bir bakış açısı sunmaktır.
Görüşme, araştırmacının, bir veya daha fazla katılımcıyla yapılandırılmış, yarı yapılandırılmış veya yapılandırılmamış bir şekilde konuşarak veri topladığı bir yöntemdir.
Avantajları: Derinlemesine ve zengin veri sağlar, katılımcının düşünce süreçleri anlaşılabilir, esnektir.
Dezavantajları: Çok zaman alıcıdır, veri analizi zordur, görüşmecinin yanlılığı (bias) sonuçları etkileyebilir.
Vaka incelemesi, belirli bir "vaka"yı (bir kişi, bir grup, bir organizasyon, bir olay, bir süreç) kendi bağlamı içinde ve derinlemesine inceleyen bir yöntemdir. Amaç, o vakanın tüm yönleriyle ayrıntılı bir resmini çizmek ve geniş bir olguya ışık tutmaktır.
Avantajları: Karmaşık olguları anlamak için idealdir, gerçek yaşam bağlamını yansıtır, çok çeşitli veri toplama tekniklerinin (gözlem, görüşme, doküman analizi) bir arada kullanılmasına olanak tanır.
Dezavantajları: Sonuçlar genellenemez, seçilen vakanın temsili olup olmadığı sorgulanabilir, yine zaman ve kaynak gerektirir.
💡 Özetle: Nitel araştırma, insan deneyimlerinin derinliklerine inmek için kullanılan bir "derin dalış" gibidir. Görüşme ve vaka incelemesi ise bu dalışı yapmak için kullanılan en önemli araçlardandır. Nicel araştırmanın geniş bir okyanusun yüzeyini taramasına benzetilirken, nitel araştırma belirli bir noktaya dalarak oradaki yaşamı ve detayları keşfeder.