👮♂️ 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun
5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun, Türkiye'de özel güvenlik hizmetlerinin yasal çerçevesini belirleyen temel kanundur. Bu kanun, özel güvenlik şirketlerinin ve özel güvenlik görevlilerinin faaliyetlerini düzenler, yetki ve sorumluluklarını tanımlar.
- 📜 Kanunun Amacı: Özel güvenliğin, genel güvenliğin tamamlayıcısı niteliğinde olmasını sağlamak ve özel güvenlik hizmetlerinin etkin bir şekilde yürütülmesini düzenlemektir.
- 🏢 Kapsamı: Özel güvenlik şirketleri, özel güvenlik eğitim kurumları, özel güvenlik görevlileri ve özel güvenlik izni verilen yerleri kapsar.
- 🔑 Önemli Tanımlar:
- Özel Güvenlik İzni: Valilik tarafından verilen, özel güvenlik hizmeti yapabilme yetkisini gösteren izin.
- Özel Güvenlik Şirketi: Özel güvenlik hizmeti vermek üzere kurulan şirket.
- Özel Güvenlik Görevlisi: 5188 sayılı Kanun kapsamında yetkilendirilmiş ve özel güvenlik hizmeti veren kişi.
- 👮♀️ Özel Güvenlik Görevlisi Olma Şartları:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.
- En az lise mezunu olmak.
- 18 yaşını doldurmuş olmak.
- Adli sicil kaydının temiz olması.
- Görevini yapmaya engel olacak sağlık sorunu bulunmamak.
- Özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmak.
- 🛡️ Özel Güvenlik Görevlilerinin Yetkileri:
- Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle kontrol etme, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
- Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle kontrol etme, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
- Suçüstü halinde yakalama ve genel kolluğa teslim etme.
- Görevi alanında haklarında yakalama emri veya mahkumiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve genel kolluğa teslim etme.
- Yangın, deprem gibi doğal afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme.
- Hava alanlarında, limanlarda, tren garlarında ve otogarlarda kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle kontrol etme, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
- ⛔ Özel Güvenlik Görevlilerinin Yasakları:
- Grev yasağı
- Sendika kurma yasağı (Ancak sendikaya üye olabilirler)
- Görev alanı dışında yetki kullanma yasağı
🔥 Yangın Güvenliği Mevzuatı
Yangın güvenliği mevzuatı, binaların ve tesislerin yangına karşı güvenliğinin sağlanması, yangın risklerinin azaltılması ve yangın durumunda can ve mal kayıplarının en aza indirilmesi amacıyla oluşturulan yasal düzenlemelerdir.
- 📜 Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik: Türkiye'de yangın güvenliği konusunda en temel mevzuattır. Binaların tasarımından yapımına, kullanımından işletilmesine kadar her aşamada yangın güvenliği önlemlerini düzenler.
- 🚒 Yönetmeliğin Amacı:
- Yapıların yangına karşı dayanıklılığını artırmak.
- Yangın algılama ve alarm sistemlerinin etkinliğini sağlamak.
- Yangın söndürme sistemlerinin (sprinkler, yangın dolapları vb.) doğru bir şekilde kurulmasını ve çalışmasını sağlamak.
- Kaçış yollarının güvenli ve kullanılabilir olmasını sağlamak.
- Yangın güvenliği eğitimlerinin verilmesini sağlamak.
- ⚠️ Yangın Sınıfları:
- A Sınıfı: Katı madde yangınları (odun, kağıt, tekstil vb.)
- B Sınıfı: Yanabilen sıvı madde yangınları (benzin, mazot, yağ vb.)
- C Sınıfı: Yanabilen gaz madde yangınları (doğalgaz, LPG vb.)
- D Sınıfı: Yanabilen metal yangınları (magnezyum, alüminyum vb.)
- E Sınıfı (Yeni Tanım): Elektrik tesisatı yangınları (artık ayrı bir sınıf olarak kabul edilmemektedir, ancak elektrik kaynaklı yangınlara müdahale özel bilgi ve ekipman gerektirir.)
- 🚨 Yangın Güvenliği Önlemleri:
- Yangın algılama ve alarm sistemleri
- Yangın söndürme sistemleri (sprinkler, yangın dolapları, yangın söndürme cihazları)
- Duman kontrol sistemleri
- Kaçış yolları ve yangın merdivenleri
- Yangına dayanıklı yapı malzemeleri
- Yangın kapıları
- 👨🚒 Yangın Eğitimi: Binalarda çalışan personelin yangın güvenliği konusunda eğitilmesi zorunludur. Eğitimler, yangın risklerini tanıma, yangın anında doğru davranış şekillerini öğrenme ve yangın söndürme ekipmanlarını kullanma becerilerini kazandırmayı amaçlar.
📝 Sınavda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- 🧐 Kanun ve Yönetmelik Maddeleri: 5188 sayılı Kanun ve Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik'in temel maddelerini iyi öğrenin.
- 🔑 Anahtar Kavramlar: Özel güvenlik görevlisinin yetki ve sorumlulukları, yangın sınıfları, yangın güvenliği önlemleri gibi anahtar kavramlara hakim olun.
- ❓ Soru Çözme: Bol bol soru çözerek, farklı senaryolara karşı hazırlıklı olun.
- 📅 Güncel Mevzuat: Mevzuattaki değişiklikleri takip edin.
