📖 Paragrafta Anlatıcı Bakış Açıları
Bir hikâye veya paragraf okurken, olayları kimin anlattığını hiç düşündün mü? İşte bu, anlatıcının bakış açısı ile ilgilidir. Anlatıcı, hikâyeyi anlatan kişidir ve olaylara nasıl baktığı, hikâyenin etkisini değiştirir. 🎭
👤 1. Birinci Kişi Ağzıyla Anlatım (Ben Bakış Açısı)
- ✅ Anlatıcı, olayların içindedir ve kendi duygu, düşünce ve deneyimlerini aktarır.
- ✅ "Ben" veya "biz" zamirleri kullanılır.
- 💡 Örnek: "Bugün okula giderken yolda bir kedi gördüm. Ona biraz süt verdim ve çok mutlu oldum."
👀 2. Üçüncü Kişi Ağzıyla Anlatım (O Bakış Açısı)
Bu bakış açısı, anlatıcının olayları dışarıdan gözlemlemesiyle oluşur. İki farklı şekilde karşımıza çıkar:
🔍 a) Üçüncü Kişi Sınırlı (Gözlemci) Bakış Açısı
- 📌 Anlatıcı, olayları bir kamera gibi dışarıdan izler ve sadece gördüklerini anlatır.
- 📌 Karakterlerin iç dünyalarını, duygu ve düşüncelerini bilemez.
- 💡 Örnek: "Ayşe, pencereden dışarı baktı ve derin bir nefes aldı. Ardından kitabını alıp odasına gitti."
🧠 b) Üçüncü Kişi Her Şeyi Bilen (Hâkim) Bakış Açısı
- 🎯 Anlatıcı, olayların ve karakterlerin tüm iç dünyalarını bilir.
- 🎯 Geleceği, geçmişi ve karakterlerin aklından geçenleri anlatabilir.
- 💡 Örnek: "Mehmet, sınavdan yüksek not alacağını biliyordu çünkü çok çalışmıştı. Ancak aynı zamanda biraz endişeliydi."
🔄 Bakış Açılarını Nasıl Ayırt Edebiliriz?
- ➡️ Anlatımda "ben, bana, bana göre" gibi ifadeler varsa ➡️ Birinci Kişi Ağzı.
- ➡️ Anlatımda "o, onlar, Ayşe, Mehmet" gibi ifadeler varsa ve karakterlerin iç dünyası anlatılmıyorsa ➡️ Üçüncü Kişi Sınırlı.
- ➡️ Anlatımda "o, onlar" gibi ifadeler var ve karakterlerin duygu/düşünceleri de anlatılıyorsa ➡️ Üçüncü Kişi Her Şeyi Bilen.
💫 Unutma: Anlatıcı bakış açısı, hikâyenin havasını ve okuyucunun hissettiklerini doğrudan etkiler. Doğru bakış açısını seçmek, yazara güçlü bir anlatım imkânı verir! ✍️