İslam'ın beş temel şartından biri olan namaz, vakitleri belirlenmiş bir ibadettir. Bu vakitler, dinen belirlenmiş sınırlara riayet etmeyi gerektirir. Sabah namazının vakti, özellikle günün bu ilk ibadetini kaçırma endişesi yaşayanlar için netlik gerektiren bir konudur. Peki, sabah namazı tam olarak kaça kadar kılınabilir? Cevap, başlıktan da anlaşılacağı üzere, güneşin doğuş anına kadardır. Ancak bu süreç, bazı önemli detayları içerir.
Sabah (fecr) namazının vakti, imsak vaktinin girmesiyle (ikinci fecir, yani tan yerinin ağarmasıyla) başlar. Bu, oruç tutacaklar için de yeme-içmenin bittiği andır. Vakit, güneşin doğmasıyla (şuruq) sona erer. Bu, Hanefi, Şafii, Maliki ve Hanbeli mezheplerinin ortak görüşüdür.
Önemli bir nokta, güneş doğmaya yakın geçen süredir. Dinî literatürde, güneş doğmadan önceki yaklaşık 40-45 dakikalık süre "kerahat vakti" olarak adlandırılır. Bu vakitte, farz olan sabah namazı dışında nafile namaz kılınması mekruh görülmüştür. Ancak bu, sabah namazının farzının kılınmasına engel değildir. Yani, eğer sabah namazına bu vakitte yetişilmişse, hemen kılınmalı, ertelenmemelidir.
Hayır, kılınmaz. Güneşin doğma anı ve batma anı, mutlak kerahat vakitleridir. Bu zaman dilimlerinde hiçbir namaz (farz, vacip, nafile) kılınamaz. Sabah namazı, güneşin doğuşundan hemen önce bile kılınabilirken, güneş tam doğduğu anda artık vakit çıkmış olur.
Güvenilir vakit çizelgelerini takip etmek, alarm kurmak ve namazı vaktin ilk diliminde kılmaya özen göstermek en doğrusudur. "Daha sonra kılarım" düşüncesi, vakti kaçırma riskini büyük ölçüde artırır.
Güneş doğduktan ve yaklaşık 45-50 dakika geçtikten sonra (işrak vaktinden itibaren) kaza edilebilir. Bu, güneşin bir mızrak boyu (yaklaşık 5 derece) yükselmesiyle başlar.
Sabah namazı, imsak vaktinden güneşin doğuşuna (şuruq) kadar olan süre içinde kılınabilir. Güneşin doğuş anı, bu vaktin kesin bitiş sınırıdır. Müminler, bu ilahi zamanlamaya riayet ederek ibadetlerini vaktinde yerine getirmeye çalışmalı, günün ilk ışıklarını Rabbi ile buluşarak karşılamanın manevi huzurunu yaşamalıdır.