Kimyasal reaksiyonları, özellikle de sulu çözeltilerdeki iyonik tepkimeleri incelerken sıkça karşılaştığımız bir terimdir. Bu kavramı anlamak, net iyonik denklemleri yazabilmek için çok önemlidir.
Seyirci iyonlar, bir kimyasal reaksiyonda varlığı değişmeyen, reaksiyona katılmayan iyonlardır. Reaksiyon öncesinde de sonrasında da aynı halde ve aynı sayıda bulunurlar. Adeta bir tiyatro oyununu izleyen seyirciler gibi, reaksiyonu "izlerler" ama ona dahil olmazlar.
Seyirci iyonları bulmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
Sodyum klorür (NaCl) ve gümüş nitrat (AgNO3) çözeltilerinin karıştırılmasıyla gerçekleşen tepkimeyi ele alalım.
Moloküler Denklem:
NaCl(aq) + AgNO3(aq) → AgCl(s) + NaNO3(aq)
Tam İyonik Denklem:
Na+(aq) + Cl-(aq) + Ag+(aq) + NO3-(aq) → AgCl(s) + Na+(aq) + NO3-(aq)
Seyirci İyonların Tespiti:
Görüldüğü gibi, reaksiyonun her iki tarafında da Na+ ve NO3- iyonları aynı halde bulunuyor.
Net İyonik Denklem:
Seyirci iyonlar çıkarıldığında, asıl gerçekleşen kimyasal değişimi gösteren net denklem elde edilir:
Ag+(aq) + Cl-(aq) → AgCl(s)