# 📚 DERS NOTU: Tamlanan Eki Eksikliği (İlgi Eki Eksikliği)
🔍 Konu: Tamlanan Eki Eksikliği Nedir?
Tamlanan eki eksikliği, Türkçede isim tamlamalarında tamlananın (ikinci ismin) aldığı iyelik ekini (-ı, -i, -u, -ü, -sı, -si, -su, -sü) kullanmamaktan kaynaklanan bir anlatım bozukluğudur. Bu duruma "ilgi eki eksikliği" de denir.
🎯 Temel Kural:
Belirtili isim tamlamasında tamlanan mutlaka iyelik eki almalıdır. Bu ek atıldığında cümle dil bilgisi kurallarına aykırı hale gelir ve anlam karışıklığına yol açar.
📖 Doğru ve Yanlış Kullanım Örnekleri
❌ Yanlış Kullanım (Tamlanan Eki Eksik):
- 📝 "Okul müdür odasına çağırdı." (Doğrusu: "Okul müdürü odasına çağırdı.")
- 📝 "Ev sahip kapıyı açtı." (Doğrusu: "Ev sahibi kapıyı açtı.")
- 📝 "Kitap kapağın rengi solmuş." (Doğrusu: "Kitap kapağının rengi solmuş.")
✅ Doğru Kullanım:
- 🏫 Okulun bahçesi genişti.
- 📘 Öğrencinin defteri kaybolmuş.
- 🏠 Komşunun kedisi sürekli bizde.
⚠️ Dikkat Edilmesi Gereken Özel Durumlar
1. 🧩 Zincirleme İsim Tamlamaları
Zincirleme tamlamalarda her tamlananın iyelik eki alması gerekir:
- ❌ "Müdür yardımcısı odası" (Eksik: "Müdür yardımcısının odası")
- ✅ Vali yardımcısının makam odası
2. 🔄 Tamlayan Eki ile Tamlanan Eki Karıştırmayın!
- 🔹 Tamlayan Eki: "-ın, -in, -un, -ün" (Okulun bahçesi)
- 🔸 Tamlanan Eki (İyelik Eki): "-ı, -i, -u, -ü, -sı, -si, -su, -sü" (Okulun bahçesi)
✍️ Pratik Alıştırma Örnekleri
Aşağıdaki cümlelerdeki anlatım bozukluklarını düzeltin:
- 📌 "Öğretmen not defter unutmuş." → Çözüm: "Öğretmen not defterini unutmuş."
- 📌 "Araba lastik havası azalmış." → Çözüm: "Araba lastiğinin havası azalmış."
- 📌 "Çocuk oyuncak kutusu dağınık." → Çözüm: "Çocuğun oyuncak kutusu dağınık."
💡 Hatırlatma İpuçları
- ✅ İsim tamlaması yaparken "kimin neyi?" sorusunu sorun.
- ✅ Tamlanan ismin sonuna mutlaka iyelik eki gelmeli.
- ✅ Cümleyi yüksek sesle okuduğunuzda kulağa hoş gelmiyorsa, tamlanan eki eksik olabilir.
📊 Özet Tablo
| Hatalı Kullanım | Doğru Kullanım | Açıklama |
|------------------|----------------|----------|
| Araba motor arızalı | Arabanın motoru arızalı | Hem tamlayan hem tamlanan eki eksik |
| Kitap sayfa yırtılmış | Kitabın sayfası yırtılmış | Tamlanan eki eksik |
| Öğrenci çanta rengi | Öğrencinin çantasının rengi | Zincirleme tamlamada eksiklik |
🎓 Son Not: Tamlanan eki eksikliği, günlük konuşmada sık yapılan ancak yazı dilinde kesinlikle düzeltilmesi gereken bir dil hatasıdır. İyi bir anlatım için isim tamlamalarının kurallarına dikkat etmek şarttır.
