avatar
ElifKaya
100 puan • 18 soru • 0 cevap
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

Tariz Sanatı Örnekleri Nelerdir?

Tariz sanatını genel olarak anlıyorum ama somut örneklerle pekiştirmek istiyorum. Sözü imalı ve iğneleyici bir şekilde söylemenin edebiyattaki karşılığını merak ediyorum. Günlük hayattan veya edebi metinlerden nasıl örnekler verebileceğimi tam kestiremiyorum.
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
sedababa
1340 puan • 0 soru • 100 cevap

Tariz (İğneleme) Sanatı Nedir?

Tariz, bir kişiyi, durumu veya düşünceyi iğneleyici bir dille eleştirmek, alay etmek veya tersini söyleyerek amacını ifade etmek amacıyla kullanılan bir söz sanatıdır. Söylenen sözün tam tersi kastedilir ve bu sayede daha etkili ve çarpıcı bir anlatım sağlanır.

Tariz Sanatının Özellikleri

  • Söylenenin tersi kastedilir. Asıl amaç, sözün zıttını vurgulamaktır.
  • Genellikle eleştiri, alay veya taşlama amacı taşır.
  • İfadeye güçlü bir vurgu ve etki katar.
  • Kinayeye benzer, ancak tarizde alay ve eleştiri daha keskindir.

Tariz Sanatı Örnekleri

Örnek 1:

Çok sıcak ve bunaltıcı bir günde biri, "Ne güzel bir hava, tam dışarı çıkmalık!" derse, bu bir tarizdir. Aslında havanın hiç de iyi olmadığını, çıkmanın tam aksine kötü olacağını vurgulamak istemiştir.

Örnek 2:

Sınıfta dersi hiç dinlemeyen, sürekli etrafıyla konuşan bir öğrenci için öğretmenin, "Sen ne kadar da dersi iyi dinliyorsun!" demesi bir tariz örneğidir. Öğretmen, öğrencinin tam tersini yaptığını vurgulamak için bu sözü söylemiştir.

Örnek 3:

Çok yavaş iş yapan bir işçiye patronunun, "Bu hızınla işleri bir an önce bitireceğiz!" demesi de tariz sanatına girer. Patron, işçinin yavaşlığını eleştirmektedir.

Örnek 4 (Edebiyattan):

Şair Eşref, bir kaymakam hakkında şu dizeleri yazmıştır:

"Bize kıymetli bir kaymakam göndermişler,
Yerinden kalkmaya üşenir, yürümeye bin lira ister."

Burada "kıymetli" sözcüğüyle aslında tam tersi, tembel ve isteksiz biri kastedilerek tariz yapılmıştır.

Örnek 5 (Günlük Hayattan):

Çok dağınık ve karışık bir odaya giren birinin, "Ne kadar da düzenli bir oda!" demesi, odayı beğenmediğini ve eleştirdiğini gösteren bir tarizdir.

Tariz ile Kinaye Arasındaki Fark

İki sanat birbirine karıştırılabilir. Temel fark şudur:

  • Kinaye: Bir sözün hem gerçek hem de mecaz anlamını düşündürecek şekilde kullanılmasıdır. Asıl kastedilen mecaz anlamdır, ancak gerçek anlam da mümkündür. Daha yumuşak bir anlatımı vardır.
  • Tariz: Söylenen sözün kesinlikle tersi kastedilir. Daha sert, iğneleyici ve alaycı bir üslup taşır.

Tariz sanatı, hem günlük konuşmalarda hem de edebi metinlerde düşünceyi daha etkili ve çarpıcı bir şekilde ifade etmek için kullanılan güçlü bir anlatım aracıdır.

Yorumlar