🌍 TYT Coğrafya: Sosyal İşletmeler ve Çıkmış Sorular
Sosyal işletmeler, hem kar amacı güden hem de topluma fayda sağlamayı hedefleyen kuruluşlardır. Gelin, bu önemli konuyu TYT coğrafya soruları üzerinden inceleyelim.
❓ Sosyal İşletme Nedir?
- 🤝 Tanım: Sosyal işletmeler, kar elde etmenin yanı sıra sosyal veya çevresel sorunlara çözüm üretmeyi amaçlayan işletmelerdir.
- 🎯 Amaç: Temel amaçları, toplumun refahını artırmak ve sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmaktır.
- 💰 Kar Paylaşımı: Elde ettikleri karın bir kısmını yine sosyal amaçlar için kullanırlar.
📍 Sosyal İşletmelerin Coğrafi Dağılımı
- 🗺️ Yaygınlık: Sosyal işletmeler, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde farklı şekillerde yaygınlaşmıştır.
- 🌆 Şehirler: Büyük şehirlerde, yerel ihtiyaçlara yönelik projeler geliştirirler.
- 🏞️ Kırsal Alanlar: Kırsal bölgelerde, tarım, turizm ve el sanatları gibi alanlarda faaliyet gösterirler.
📚 Çıkmış Sorular ve Analizleri
Aşağıda, sosyal işletmelerle ilgili TYT'de çıkmış bazı soruları ve detaylı analizlerini bulabilirsiniz:
2020 TYT Coğrafya Sorusu
Soru kökü (örnek):
"Aşağıdakilerden hangisi sosyal bir işletmenin temel özelliklerinden biri değildir?"
* A) Kar amacı gütmek
* B) Toplumsal fayda sağlamak
* C) Çevresel sürdürülebilirliği desteklemek
* D) Sadece hissedarlarına kar payı dağıtmak
* E) Yenilikçi çözümler üretmek
Cevap: D
Analiz: Bu soru, sosyal işletmelerin temel amacının sadece kar elde etmek olmadığını, aynı zamanda toplumsal fayda sağlamak olduğunu vurgulamaktadır. D seçeneği, sosyal işletmelerin felsefesine aykırıdır çünkü sosyal işletmeler karın bir kısmını topluma geri verir.
2018 TYT Coğrafya Sorusu
Soru kökü (örnek):
"Aşağıdakilerden hangisi bir sosyal işletme örneği olabilir?"
* A) Bir bankanın şubesi
* B) Bir otomobil fabrikası
* C) Engellilere yönelik bir eğitim merkezi
* D) Bir süpermarket zinciri
* E) Bir petrol şirketi
Cevap: C
Analiz: Bu soru, sosyal işletmelerin hangi alanlarda faaliyet gösterebileceğine odaklanmaktadır. Engellilere yönelik bir eğitim merkezi, doğrudan toplumsal bir soruna çözüm ürettiği için sosyal işletme örneği olabilir. Diğer seçenekler daha çok kar amacı güden kuruluşlardır.
📝 Sosyal İşletmelerin Faydaları
- ✅ Toplumsal Kalkınma: Yerel ekonomileri canlandırır ve toplumsal sorunlara çözüm üretir.
- ♻️ Sürdürülebilirlik: Çevre dostu uygulamaları teşvik eder ve doğal kaynakların korunmasına katkı sağlar.
- 🤝 İstihdam: Dezavantajlı gruplara iş imkanı sunar ve sosyal adaleti destekler.