🧱 Yapım Ekleri Nedir? (6. Sınıf)
Kelimeler bazen sihirli değnek değmiş gibi değişir! İşte bu değişimi sağlayan şeylere yapım ekleri diyoruz. Bir kelimenin anlamını veya türünü değiştiren eklere yapım ekleri denir. Yani, bir kelimeyi alıp ondan yepyeni kelimeler türetebiliyoruz.
Haydi, bu sihirli dünyaya daha yakından bakalım!
➕ İsimden İsim Yapan Ekler
Bu ekler, bir ismi alıp onu yine bir isim yapar ama anlamı değişir. İşte birkaç örnek:
- 🏠 -lik: Ev kelimesine gelir ve "ev ile ilgili" anlamı katar: Evlik.
- 🌳 -ci: Ağaç kelimesine gelir ve "ağaç satan kişi" anlamı katar: Ağaççı.
- 💧 -siz: Su kelimesine gelir ve "suyu olmayan" anlamı katar: Susuz.
➕ İsimden Fiil Yapan Ekler
Bu ekler, bir ismi alıp onu bir iş, bir eylem haline getirir. Dikkat, isim artık fiil oldu!
- 💧 -la: Su kelimesine gelir ve "su ile yıkamak" anlamı katar: Sulama.
- 🔥 -ar: Odun kelimesine gelir ve "odunla yakmak" anlamı katar: Odunlar (mecaz anlamda).
- ✨ -laş: Çocuk kelimesine gelir ve "çocuk gibi davranmak" anlamı katar: Çocuklaşmak.
➕ Fiilden İsim Yapan Ekler
Bu ekler, bir fiili alıp onu bir isim yapar. Yani, bir eylem artık bir nesne veya kavram adı oldu!
- 📖 -gi: Bilmek fiiline gelir ve "bilme eyleminin sonucu" anlamı katar: Bilgi.
- 🔥 -aç: Yakmak fiiline gelir ve "yakacak şey" anlamı katar: Yakacak.
- ✍️ -ıcı: Yazmak fiiline gelir ve "yazma işini yapan kişi" anlamı katar: Yazıcı.
➕ Fiilden Fiil Yapan Ekler
Bu ekler, bir fiilin anlamını değiştirir veya ona yeni bir anlam katar. Fiil yine fiil olarak kalır ama farklı bir şey ifade eder.
- 👀 -dır: Gülmek fiiline gelir ve "gülmeye neden olmak" anlamı katar: Güldürmek.
- 🚶 -ıl: Sevmek fiiline gelir ve "sevilmek" anlamı katar: Sevilmek.
- 🏃 -iş: Görmek fiiline gelir ve "görmek eylemini karşılıklı yapmak" anlamı katar: Görüşmek.
Unutmayın, yapım ekleri kelimelerin anlamlarını değiştirerek dilimizi zenginleştirir. Bol bol örnek çözerek bu konuyu pekiştirebilirsiniz!
