Bir atomda elektronlar orbitallere yerleşirken, aşağıdaki kurallardan hangisi elektronların enerji seviyelerine göre yerleşimini açıklar?
A) Hund Kuralı
B) Pauli Dışlama İlkesi
C) Aufbau İlkesi
D) Heisenberg Belirsizlik İlkesi
E) Kütlenin Korunumu Yasası
Merhaba öğrenciler, bu soruyu çözerken atomların elektron dizilimindeki temel prensipleri hatırlayacağız. Her bir seçeneği dikkatlice inceleyelim:
- A) Hund Kuralı: Hund Kuralı, eş enerjili orbitallerin (örneğin, $p$ orbitalleri) elektronlarla teker teker ve aynı spinle (paralel spin) doldurulmasını, daha sonra eşleşmenin başlamasını ifade eder. Bu kural, elektronların enerji seviyelerine göre sıralı yerleşimini doğrudan açıklamaz.
- B) Pauli Dışlama İlkesi: Pauli Dışlama İlkesi, bir atomda aynı elektronun aynı dört kuantum sayısına sahip olamayacağını belirtir. Yani, bir orbitalde en fazla iki elektron bulunabilir ve bu elektronların spinleri zıt olmalıdır. Bu ilke, orbitallerin doluluk kapasitesini belirler ancak enerji seviyelerine göre yerleşimi açıklamaz.
- C) Aufbau İlkesi: Aufbau İlkesi (veya Yapılanma İlkesi), elektronların atomdaki orbitallere en düşük enerjili orbitalden başlayarak yerleştiğini söyler. Yani, elektronlar önce en düşük enerji seviyesini doldurur, sonra daha yüksek enerji seviyelerine geçerler. Bu ilke, elektronların enerji seviyelerine göre yerleşimini doğrudan açıklar.
- D) Heisenberg Belirsizlik İlkesi: Heisenberg Belirsizlik İlkesi, bir elektronun konumunu ve momentumunu aynı anda kesin olarak belirlemenin mümkün olmadığını ifade eder. Bu ilke, elektronların davranışındaki belirsizliği vurgular ancak enerji seviyeleriyle ilgili doğrudan bir bilgi vermez.
- E) Kütlenin Korunumu Yasası: Kütlenin Korunumu Yasası, kimyasal bir reaksiyonda kütlenin yoktan var edilemeyeceğini veya vardan yok edilemeyeceğini belirtir. Bu yasa, atomların elektron dizilimi ile ilgili değildir.
Gördüğümüz gibi, elektronların enerji seviyelerine göre yerleşimini açıklayan ilke Aufbau İlkesi'dir. Bu ilkeye göre, elektronlar en düşük enerjili orbitalleri önce doldururlar.
Cevap C seçeneğidir.