Merhaba sevgili öğrenciler!
Bu soru, mayoz bölünmenin temel mekanizmalarından biri olan kromozom sayısının yarıya inmesi olayını anlamamızı istiyor. Mayoz bölünme, eşeyli üreyen canlılarda gamet (üreme hücresi) oluşumunu sağlayan ve türün kromozom sayısının nesiller boyu sabit kalmasını garantileyen özel bir hücre bölünmesi türüdür. Bu süreçte, diploid (2n) bir hücreden haploid (n) hücreler oluşur.
- Mayoz Bölünmenin Amacı: Mayozun en kritik amaçlarından biri, kromozom sayısını yarıya indirmektir. Bu sayede, döllenme ile iki haploid gamet birleştiğinde, oluşan zigotun kromozom sayısı tekrar diploid seviyeye ulaşır ve türün kromozom sayısı korunmuş olur.
- Mayoz I ve Mayoz II: Mayoz bölünme, Mayoz I ve Mayoz II olmak üzere iki ana aşamadan oluşur. Kromozom sayısının yarıya inmesi, Mayoz I sırasında gerçekleşir. Mayoz II ise mitoz bölünmeye benzer ve kardeş kromatitlerin ayrılmasını sağlar.
- Mayoz I Evreleri:
- Profaz I: Kromozomlar yoğunlaşır, homolog kromozomlar eşleşir (sinapsis) ve krossing-over (parça değişimi) gerçekleşebilir. Bu evrede kromozom sayısı değişmez.
- Metafaz I: Homolog kromozom çiftleri hücrenin ekvator düzlemine dizilir. Kromozom sayısı hala başlangıçtaki gibidir.
- Anafaz I: Bu evre, sorumuzun kilit noktasıdır! Homolog kromozomlar birbirinden ayrılarak zıt kutuplara çekilir. Her bir kutba çekilen kromozom seti, başlangıçtaki diploid hücrenin kromozom sayısının yarısı kadardır (her kromozom hala iki kromatidli olsa da). İşte bu ayrılma, kromozom sayısının yarıya inmesinden doğrudan sorumludur.
- Telofaz I: Hücreler ikiye bölünür ve her biri haploid kromozom sayısına sahip iki yeni hücre oluşur.
- Mayoz II Evreleri: Mayoz II, Mayoz I sonunda oluşan haploid hücrelerde gerçekleşir. Bu evrelerde kardeş kromatitler ayrılır.
- Profaz II, Metafaz II: Kromozomlar tekrar düzenlenir ve ekvator düzlemine dizilir. Kromozom sayısı değişmez.
- Anafaz II: Kardeş kromatitler birbirinden ayrılarak zıt kutuplara çekilir. Her bir kromatid artık bağımsız bir kromozom olarak kabul edilir. Bu evrede geçici olarak kromozom sayısı iki katına çıksa da, hücre bölünmesi tamamlandığında (Telofaz II) başlangıçtaki haploid kromozom sayısına sahip dört adet tek kromatidli hücre oluşur. Dolayısıyla, Anafaz II kromozom sayısının yarıya inmesinden sorumlu değildir.
Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, kromozom sayısının yarıya inmesinden doğrudan sorumlu olan evre, homolog kromozomların ayrıldığı Mayoz I'in anafazıdır.
Cevap A seçeneğidir.
