Aşağıdakilerden hangisi levha sınırlarında meydana gelen tektonik olaylardan biri değildir?
A) Deprem
B) Volkanizma
C) Orojenez (dağ oluşumu)
D) Epirojenez (kıta oluşumu)
E) Gelgit
Merhaba sevgili öğrenciler, bu soruyu adım adım inceleyerek doğru cevabı bulalım:
Tektonik Olaylar ve Levha Sınırları
Öncelikle tektonik olayların ne olduğunu ve levha sınırlarının bu olaylarla nasıl ilişkili olduğunu hatırlayalım. Tektonik olaylar, yer kabuğunu oluşturan levhaların hareketleri sonucu meydana gelen olaylardır. Bu hareketler depremlere, volkanizmaya, dağ oluşumuna (orojenez) ve kıta oluşumuna (epirojenez) neden olabilir.
- Deprem: Levhaların birbirine sürtünmesi, sıkışması veya kırılması sonucu oluşur. Levha sınırları depremlerin en sık görüldüğü yerlerdir.
- Volkanizma: Yer altındaki magma, levha sınırlarında yüzeye çıkarak volkanik faaliyetlere neden olur. Özellikle okyanus ortası sırtlarında ve dalma-batma zonlarında volkanizma yaygındır.
- Orojenez (Dağ Oluşumu): Levhaların çarpışması sonucu tortul tabakaların kıvrılması ve yükselmesiyle dağlar oluşur. Alp Himalaya dağ kuşağı buna güzel bir örnektir.
- Epirojenez (Kıta Oluşumu): Geniş alanlı yükselme ve alçalma hareketleridir. Levhaların manto üzerindeki denge değişimleri veya buzulların erimesi gibi faktörler epirojeneze neden olabilir.
- Gelgit: Ay ve Güneş'in çekim kuvveti etkisiyle deniz seviyesinde meydana gelen periyodik yükselme ve alçalmalardır. Bu olay tektonik bir olay değildir.
Şimdi seçenekleri değerlendirelim:
- A) Deprem: Levha sınırlarında sıkça görülür.
- B) Volkanizma: Levha sınırlarında yaygındır.
- C) Orojenez (dağ oluşumu): Levha hareketleri sonucu meydana gelir.
- D) Epirojenez (kıta oluşumu): Levha hareketleriyle ilişkili olabilir.
- E) Gelgit: Ay ve Güneş'in çekim kuvvetiyle ilgilidir, tektonik bir olay değildir.
Bu nedenle, levha sınırlarında meydana gelen tektonik olaylardan biri olmayan seçeneğimiz Gelgit'tir.
Cevap E seçeneğidir.
