Kireçtaşı (kalker) gibi kayaçların yaygın olduğu bölgelerde, özellikle nemli ve sıcak iklim koşullarında, yer altı ve yer üstü sularının etkisiyle oluşan mağaralar, sarkıt ve dikitler gibi şekiller hangi çözünme türünün sonucudur?
A) Fiziksel çözünme
B) Biyolojik çözünme
C) Kimyasal çözünme
D) Mekanik aşınma
E) Buzul aşınması
Merhaba arkadaşlar, bu soruyu adım adım inceleyerek doğru cevabı bulalım:
- Soruyu Anlayalım: Soru, kireçtaşı (kalker) gibi kayaçların bulunduğu bölgelerde, nemli ve sıcak iklimlerde yer altı ve yer üstü sularının etkisiyle oluşan mağaralar, sarkıt ve dikitlerin nasıl oluştuğunu soruyor.
- Çözünme Türlerini Değerlendirelim:
- A) Fiziksel Çözünme: Fiziksel çözünme, kayaçların sıcaklık farkları, donma-çözülme gibi etkenlerle parçalanmasıdır. Kayaçların kimyasal yapısı değişmez. Mağara oluşumu için yeterli değil.
- B) Biyolojik Çözünme: Biyolojik çözünme, bitki köklerinin kayaçları parçalaması veya bazı canlıların kayaçlar üzerindeki kimyasal etkileriyle gerçekleşir. Mağara oluşumunda rolü olsa da, temel süreç bu değil.
- C) Kimyasal Çözünme: Kimyasal çözünme, suyun veya asidik çözeltilerin kayaçların yapısını değiştirmesiyle olur. Kireçtaşı (kalker) gibi kayaçlar, asidik sularla temas ettiğinde çözünürler. Bu çözünme, mağaraların, sarkıt ve dikitlerin oluşumunda temel rol oynar.
- D) Mekanik Aşınma: Mekanik aşınma, rüzgar, su veya buz gibi etkenlerin kayaçları fiziksel olarak aşındırmasıdır. Mağara oluşumu için yeterli değil.
- E) Buzul Aşınması: Buzul aşınması, buzulların hareket ederek kayaçları aşındırmasıdır. Kireçtaşı bölgelerinde mağara oluşumuyla doğrudan ilişkili değil.
- Doğru Seçeneği Belirleyelim: Kireçtaşının (kalker) su ile çözünmesi kimyasal bir olaydır. Bu çözünme sonucunda mağaralar, sarkıt ve dikitler oluşur.
Bu nedenle, doğru cevap C seçeneğidir.
