10. sınıf coğrafya 1. dönem 2. yazılı 10. senaryo Test 5

Levha hareketlerinin temel itici gücü olan manto konveksiyon akımları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Manto içindeki sıcaklık ve yoğunluk farklarından kaynaklanır.
B) Sıcak malzemenin yükselip soğuk malzemenin alçalması prensibine dayanır.
C) Sadece okyanusal levhaların hareketini sağlar.
D) Levhaların birbirine yaklaşmasına, uzaklaşmasına veya yanal hareket etmesine neden olur.
E) Yerkabuğundaki volkanizma ve deprem gibi olayların ana nedenlerinden biridir.

Merhaba öğrenciler, bu soruyu adım adım inceleyerek manto konveksiyon akımlarının levha hareketleri üzerindeki etkilerini daha iyi anlayalım.

• A) Manto içindeki sıcaklık ve yoğunluk farklarından kaynaklanır.

  Manto konveksiyonu, mantonun içindeki sıcaklık farklılıklarından doğar. Sıcak olan malzeme yükselir, soğuk olan malzeme ise batar. Bu durum, yoğunluk farklarından kaynaklanır ve konveksiyon akımlarını tetikler. Bu ifade doğrudur.

• B) Sıcak malzemenin yükselip soğuk malzemenin alçalması prensibine dayanır.

  Konveksiyonun temel prensibi budur. Isınan madde genleşir ve yoğunluğu azalır, bu nedenle yükselir. Soğuyan madde ise yoğunlaşır ve batar. Bu ifade de doğrudur.

• C) Sadece okyanusal levhaların hareketini sağlar.

  Manto konveksiyonu sadece okyanusal levhaları değil, hem okyanusal hem de kıtasal levhaların hareketini sağlar. Levhalar, manto üzerindeki bu akıntılarla sürüklenirler. Bu nedenle bu ifade yanlıştır.

• D) Levhaların birbirine yaklaşmasına, uzaklaşmasına veya yanal hareket etmesine neden olur.

  Manto konveksiyon akımları, levhalar üzerinde farklı yönlerde kuvvetler uygulayabilir. Bu kuvvetler, levhaların birbirine yaklaşmasına (çarpışmasına), birbirinden uzaklaşmasına (ayrılmasına) veya yan yana kaymasına neden olabilir. Bu ifade doğrudur.

• E) Yerkabuğundaki volkanizma ve deprem gibi olayların ana nedenlerinden biridir.

  Levha hareketleri, volkanizma ve depremlerin temel nedenidir. Manto konveksiyonu levha hareketlerini tetiklediği için, dolaylı olarak volkanizma ve deprem gibi olayların da ana nedenlerinden biridir. Bu ifade de doğrudur.

Gördüğümüz gibi, C seçeneği manto konveksiyonunun sadece okyanusal levhaları etkilediğini iddia ederek hatalı bir bilgi vermektedir. Manto konveksiyonu hem okyanusal hem de kıtasal levhaların hareketini etkiler.

Cevap C seçeneğidir.