Yaz musonunun Güney ve Güneydoğu Asya'da bol yağış bırakmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dağ yamaçlarına çarparak yükselmesi
B) Soğuk okyanus akıntılarıyla karşılaşması
C) Sıcak karadan serin denize doğru esmesi
D) Nemli okyanustan sıcak karaya doğru esmesi
Haydi, yaz musonlarının gizemini çözelim!
🌊 Öncelikle muson kelimesinin ne anlama geldiğini hatırlayalım: Muson, mevsimlik rüzgar demektir. Yani, yılın farklı zamanlarında yön değiştiren rüzgarlar.
☀️ Yaz musonları, adından da anlaşılacağı gibi yaz aylarında etkilidir. Bu dönemde, Asya kıtasının iç kesimleri çok ısınır.
🌡️ Isınan kara üzerindeki hava yükselir ve alçak basınç alanı oluşur. Unutmayalım ki, rüzgar yüksek basınçtan alçak basınca doğru eser.
🌬️ Hint Okyanusu ve çevresindeki denizler ise karaya göre daha serindir ve yüksek basınç alanıdır. Bu nedenle, nemli hava okyanustan karaya doğru hareket eder.
⛰️ Bu nemli hava, Güney ve Güneydoğu Asya'ya doğru ilerlerken dağlarla karşılaşır. Dağ yamaçlarına çarparak yükselir ve soğur. Soğuyan hava içindeki su buharı yoğunlaşır ve bol miktarda yağış bırakır. A seçeneği de yağışın oluşmasında etkili olsa da *tek başına* temel neden değildir.
🥶 B seçeneğindeki soğuk okyanus akıntıları musonun temel nedeni değildir. Aksine, sıcak denizler nemli havanın oluşması için önemlidir.
💨 C seçeneğindeki durum (sıcak karadan serin denize doğru esme) kış musonunu ifade eder ve kuraklığa neden olur.