Bir masa üzerinde duran bir kitap için etki-tepki yasasını incelediğimizde, farklı kuvvet çiftleri karşımıza çıkar. Aşağıdaki ifadelerden hangisi, bu durumdaki bir etki-tepki kuvvet çiftini doğru bir şekilde tanımlar?
A) Kitabın masaya uyguladığı kuvvet ile masanın kitaba uyguladığı kuvvet.
B) Dünyanın kitaba uyguladığı kütle çekim kuvveti ile masanın kitaba uyguladığı normal kuvvet.
C) Kitabın masaya uyguladığı kuvvet ile dünyanın masaya uyguladığı kütle çekim kuvveti.
D) Kitabın ağırlığı ile masanın yere uyguladığı kuvvet.
Merhaba sevgili öğrenciler! Bu soruyu çözerken Newton'ın meşhur etki-tepki yasasını hatırlayacağız. Etki-tepki yasası, bir cisim başka bir cisme kuvvet uyguladığında, ikinci cismin de birinci cisme eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet uyguladığını söyler. Yani, her zaman bir kuvvet çifti vardır ve bu kuvvetler farklı cisimler üzerindedir.
Şimdi seçenekleri inceleyelim:
- A) Kitabın masaya uyguladığı kuvvet ile masanın kitaba uyguladığı kuvvet. Bu tam olarak etki-tepki yasasını tanımlıyor. Kitap masaya bir kuvvet uyguluyor (etki), masa da kitaba aynı büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet uyguluyor (tepki).
- B) Dünyanın kitaba uyguladığı kütle çekim kuvveti ile masanın kitaba uyguladığı normal kuvvet. Bu kuvvetler eşit büyüklükte ve zıt yönde olabilir, ancak aynı cisme (kitaba) etki ediyorlar. Etki-tepki kuvvetleri farklı cisimler üzerinde olmalıdır. Ayrıca, kütle çekim kuvvetinin tepkisi, kitabın dünyaya uyguladığı çekim kuvvetidir.
- C) Kitabın masaya uyguladığı kuvvet ile dünyanın masaya uyguladığı kütle çekim kuvveti. Bu kuvvetler farklı cisimlere etki ediyor (kitap masaya, dünya masaya), ancak etki-tepki çifti oluşturmazlar. Kitabın masaya uyguladığı kuvvetin tepkisi, masanın kitaba uyguladığı kuvvettir.
- D) Kitabın ağırlığı ile masanın yere uyguladığı kuvvet. Kitabın ağırlığı, dünyanın kitaba uyguladığı kütle çekim kuvvetidir. Masanın yere uyguladığı kuvvet ise, masanın üzerinde duran her şeyin (kitap dahil) ağırlığından kaynaklanır. Bu kuvvetler de etki-tepki çifti oluşturmaz.
Doğru cevap, etki-tepki yasasını tam olarak karşılayan A seçeneğidir. Kitabın masaya uyguladığı kuvvet (etki) ve masanın kitaba uyguladığı kuvvet (tepki) aynı büyüklükte, zıt yönde ve farklı cisimler üzerindedir.
Cevap A seçeneğidir.
