Bir ipin ucuna asılı duran cisim hareketsizdir. Bu cisim için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Cisme etki eden net kuvvet sıfırdan farklıdır.
B) Cisme sadece yerçekimi kuvveti etki etmektedir.
C) Cisme etki eden kuvvetler dengelidir.
D) Cisim üzerinde sürtünme kuvveti hakimdir.
Merhaba sevgili öğrenciler! Bu soruyu adım adım ve anlaşılır bir şekilde çözelim.
Öncelikle soruyu dikkatlice okuyalım: Bir ipin ucuna asılı duran cisim hareketsizdir. Bu durum bize ne anlatıyor? Cisim hareket etmiyorsa, üzerine etki eden kuvvetler arasında bir denge olmalı, değil mi?
Şimdi şıkları tek tek inceleyelim:
- A) Cisme etki eden net kuvvet sıfırdan farklıdır. Eğer net kuvvet sıfırdan farklı olsaydı, cisim hareket ederdi. Çünkü net bir kuvvet, cismi ivmelendirir (yani hızını değiştirir). Ama cisim hareketsiz, o zaman bu şık yanlış.
- B) Cisme sadece yerçekimi kuvveti etki etmektedir. Eğer cisme sadece yerçekimi kuvveti etki etseydi, cisim aşağı doğru düşerdi. İpin onu tuttuğunu unutmayalım! İp de cisme yukarı doğru bir kuvvet uyguluyor. Bu şık da yanlış.
- C) Cisme etki eden kuvvetler dengelidir. İşte bu doğru! Cisim hareketsiz durduğuna göre, üzerine etki eden tüm kuvvetlerin toplamı (net kuvvet) sıfır olmalı. Yerçekimi aşağı çekerken, ip de yukarı doğru aynı büyüklükte bir kuvvet uyguluyor ve bu kuvvetler birbirini dengeliyor.
- D) Cisim üzerinde sürtünme kuvveti hakimdir. Sürtünme kuvveti genellikle hareketli cisimlerde ortaya çıkar ve hareketi zorlaştırır. Burada cisim hareketsiz ve havada asılı duruyor, dolayısıyla sürtünme kuvvetinin hakim olduğunu söyleyemeyiz. Bu şık da yanlış.
Unutmayın, fizik sorularını çözerken her zaman durumu dikkatlice analiz edin ve kuvvetlerin nasıl etkileştiğini düşünün. Bu tür sorular, kuvvet kavramını anlamanız için harika bir fırsat!
Cevap C seçeneğidir.
