Çözümlü Örnek 4
Soru:
Bir yoğurt üretim tesisinde, laktik asit fermantasyonu ile süt şekerini (laktoz) fermente eden bakteriler kullanılır. Laktoz (\(C_{12}H_{22}O_{11}\)) önce hidrolizle glikoza dönüşür, ardından glikoz laktik asite (\(C_3H_6O_3\)) fermente edilir. 171 gram laktozun tamamen laktik asite dönüştüğünü varsayarsak, kaç gram laktik asit elde edilir? (C: 12, H: 1, O: 16)
Çözüm:
💡 Bu soru iki aşamalı bir reaksiyonu içerir. Önce laktozun glikoza hidrolizi, sonra glikozun fermantasyonu.
- ➡️ 1. Adım: Reaksiyon denklemlerini yazalım:
- Hidroliz: \( C_{12}H_{22}O_{11} + H_2O \rightarrow 2C_6H_{12}O_6 \)
- Fermantasyon: \( C_6H_{12}O_6 \rightarrow 2C_3H_6O_3 \)
- ➡️ 2. Adım: Mol kütlelerini hesaplayalım:
- Laktoz (\(C_{12}H_{22}O_{11}\)) = (12x12) + (22x1) + (11x16) = 342 g/mol
- Glikoz (\(C_6H_{12}O_6\)) = 180 g/mol
- Laktik asit (\(C_3H_{6}O_3\)) = 90 g/mol
- ➡️ 3. Adım: 1 mol laktoz (342 g) hidrolizle 2 mol glikoz (360 g) verir.
- ➡️ 4. Adım: 2 mol glikoz ise fermantasyonla 4 mol laktik asite (4 x 90 = 360 g) dönüşür.
- ➡️ 5. Adım: Oranı kuralım: 342 g laktoz → 360 g laktik asit. Öyleyse 171 g laktoz (342/2) → 360/2 = 180 g laktik asit oluşturur.
✅ Sonuç: 171 gram laktozdan 180 gram laktik asit elde edilir.
