Soru:
Küstüm otu (Mimosa pudica) bitkisine dokunulduğunda yapraklarının aniden kapanıp aşağı doğru sarktığı bilinmektedir. Bu hareket, bitkilerdeki hangi hareket türüne örnektir? Bu hareket türünün tropizmadan temel farkı nedir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruda, hareketin uyaran yönüne bağlı olup olmadığına ve hareketin büyüme kaynaklı mı yoksa turgor değişimi kaynaklı mı olduğuna bakmalıyız.
- ➡️ Gözlem: Dokunma uyaranına cevap olarak yapraklar aniden kapanır ve sarkar. Bu hareket çok hızlıdır.
- ➡️ Analiz: Hareketin yönü, dokunmanın hangi yönden geldiğine bağlı değildir. İster sağdan ister soldan dokunun, tepki aynıdır (yapraklar kapanır). Bu, uyaranın yönüne bağlı olmayan bir harekettir.
- ➡️ Fark: Bu tür uyaranın yönüne bağlı olmayan, genellikle turgor basıncındaki değişikliklerle gerçekleşen ani hareketlere Nasti hareketi denir. Tropizmadan temel farkı, nasti hareketlerinin yönünün uyaranın yönünden etkilenmemesi ve genellikle büyüme ile değil, turgor hareketi ile gerçekleşmesidir.
✅ Sonuç: Bu bir Nasti (Sismonasti) hareketidir. Temel fark, nastide hareket yönünün uyaran yönüne bağlı olmamasıdır.
