Soru:
Bir öğrenci, fasulye filizinin kökünü yere paralel olacak şekilde yatay konumda bir kaba yerleştirip üzerini toprakla kapatıyor. Birkaç gün sonra kökün aşağıya doğru, gövdenin ise yukarıya doğru büyüdüğünü görüyor. Kökün aşağı yöndeki bu büyümesi hangi tropizma çeşidine örnektir? Bu hareketin bitki için önemini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruda, yerçekiminin bitki organlarının büyüme yönü üzerindeki etkisini düşünmeliyiz.
- ➡️ Gözlem: Kök, yerçekimi yönünde (aşağıya), gövde ise yerçekimine zıt yönde (yukarıya) büyümüştür.
- ➡️ Analiz: Buradaki uyaran yerçekimidir. Bitki organlarının yerçekimi uyaranına verdiği büyüme tepkisine Geotropizma (Gravitropizma) denir.
- ➡️ Sınıflandırma: Kökler yerçekimi yönünde büyüdüğü için bu harekete Pozitif Geotropizma, gövdeler yerçekimine zıt yönde büyüdüğü için ise Negatif Geotropizma denir.
- ➡️ Önem: Köklerin pozitif geotropizma göstermesi, toprağın derinliklerine doğru büyüyerek bitkinin su ve mineral ihtiyacını karşılamasını ve bitkiyi toprağa sabitlemesini sağlar. Bu hayati bir adaptasyondur.
✅ Sonuç: Kökün aşağı büyümesi Pozitif Geotropizma'ya örnektir. Önemi, bitkinin topraktan su ve mineral alımını ve toprağa tutunmasını sağlamasıdır.