Soru:
Atatürk Dönemi'nde gerçekleştirilen aşağıdaki inkılaplardan hangisi, toplumsal alanda "eşitlik" ve "modernleşme" ilkelerini birlikte hedeflemiştir? Sebebini açıklayınız.
- A) Kabotaj Kanunu'nun kabulü
- B) Türk Medeni Kanunu'nun kabulü
- C) Tevhid-i Tedrisat Kanunu
- D) Soyadı Kanunu'nun kabulü
Çözüm:
💡 Bu çoktan seçmeli soruda, her bir şıkkın ne anlama geldiğini ve hangi ilkeleri öne çıkardığını analiz etmemiz gerekiyor.
- ➡️ İlk adım, şıkları tek tek incelemektir:
- A) Kabotaj Kanunu: Ekonomik bağımsızlık ve millileşme ile ilgilidir. Doğrudan toplumsal eşitlikle bağlantılı değildir.
- B) Türk Medeni Kanunu: Aile hukuku, miras, kişiler hukuku gibi alanları düzenler. Kadın-erkek eşitliğini getirmiş, çok eşliliği yasaklamış, resmi nikahı zorunlu kılmıştır. Bu, hem eşitlik (özellikle kadınlara tanınan haklar) hem de modernleşme (İsviçre'den alınan çağdaş bir kanun) ilkelerini doğrudan hedefler.
- C) Tevhid-i Tedrisat Kanunu: Eğitimin birleştirilmesi ve laikleşmesi ile ilgilidir. Modernleşmeyi hedefler ancak eşitlik doğrudan ana tema değildir.
- D) Soyadı Kanunu: Toplumsal bir düzenleme olmakla birlikte, daha çok modern bir kimlik sistemi oluşturmayı hedefler. Eşitlik vurgusu Türk Medeni Kanunu kadar güçlü değildir.
- ➡️ İkinci adım, sorunun odağına geri dönmektir: "Eşitlik" ve "Modernleşme". Bu iki ilkeyi en kapsamlı ve derinlemesine bir arada gerçekleştiren inkılap, Türk Medeni Kanunu'dur.
✅ Doğru cevap B) Türk Medeni Kanunu'nun kabulü'dür. Çünkü bu kanunla birlikte kadınlara erkeklerle eşit haklar tanınmış (eşitlik) ve hukuk sistemi çağdaş Avrupa normlarına uygun hale getirilmiştir (modernleşme).
