Soru:
23 Nisan 1920'de açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) aşağıdaki özelliklerinden hangisi, onun milli egemenlik ilkesine ne kadar önem verdiğinin en güçlü göstergesidir? Açıklayınız.
- A) İstanbul'dan kaçabilen milletvekillerinin de Meclis'e katılması
- B) Meclis Başkanı'nın aynı zamanda Hükümet Başkanı olması
- C) "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ilkesini benimsemesi
- D) Güçler birliği ilkesini uygulaması
Çözüm:
💡 Bu soru, TBMM'nin kuruluş felsefesini ve temel dayanağını anlamamızı istiyor. Seçenekleri tek tek inceleyelim.
- ➡️ A Seçeneği: Bu, Meclis'in temsili gücünü artıran bir durumdur ancak doğrudan egemenlik ilkesinin bir göstergesi değildir.
- ➡️ B Seçeneği: Bu, Meclis'in güçler birliği ilkesini uyguladığını gösterir. Olağanüstü bir dönemin pratik bir çözümüdür, egemenliğin kime ait olduğunun temel göstergesi değildir.
- ➡️ C Seçeneği: "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ifadesi, saltanatın ve padişahın egemenlik hakkını reddederek, egemenliğin tek meşru kaynağının millet olduğunu ilan eder. Bu, TBMM'nin varoluş nedenini ve en temel ilkesini oluşturur.
- ➡️ D Seçeneği: Tıpkı B seçeneğinde olduğu gibi, bu bir yönetim şeklidir, egemenliğin kime ait olduğunun tanımı değildir.
✅ Sonuç: Doğru cevap C seçeneğidir. Çünkü "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ilkesi, TBMM'nin hem felsefi temelini hem de siyasi hedefini en net ve güçlü şekilde ifade eden, onu önceki yönetimlerden radikal bir şekilde ayıran ana maddedir.