Soru:
Sivas Kongresi, Erzurum Kongresi'nde alınan kararları aşağıdaki şekillerden hangisiyle genişletmiş ve pekiştirmiştir?
- A) Kararları sadece Doğu Anadolu için geçerli saymıştır.
- B) Kararların geçerlilik alanını tüm yurdu kapsayacak şekilde ulusal bir niteliğe büründürmüştür.
- C) İstanbul Hükümeti'yle olan tüm bağları koparmıştır.
- D) Saltanat ve hilafetin kaldırılmasına karar vermiştir.
Çözüm:
💡 Bu soru, iki kongre (Erzurum ve Sivas) arasındaki ilişkiyi ve Sivas Kongresi'nin katkısını anlamamızı istiyor. Erzurum Kongresi bölgesel, Sivas Kongresi ise ulusal niteliktedir.
- ➡️ İlk adım: Erzurum Kongresi, Doğu Anadolu'nun Ermeni tehdidine karşı savunulması için toplanmıştı. Kararları "milli" bir ruha sahip olsa da, coğrafi olarak daha bölgesel bir nitelik taşıyordu.
- ➡️ İkinci adım: Sivas Kongresi, Erzurum Kongresi kararlarını aynen benimsedi. Ancak önemli bir farkla: Bu kararların geçerlilik alanı artık sadece Doğu Anadolu değil, tüm vatan topraklarıydı.
- ➡️ Üçüncü adım: Bu durum, Erzurum'da filizlenen "milli irade" fikrini, Sivas'ta tüm ulusa mal etmek anlamına geliyordu. C şıkkı (İstanbul'la bağları koparma) kongre sonrası süreçte gerçekleşmiştir. D şıkkı ise çok daha sonra, 1922 ve 1924'te olmuştur.
✅ Sonuç: Sivas Kongresi, Erzurum Kongresi kararlarını ulusal bir çerçeveye oturtarak tüm yurdu kapsayacak şekilde genişletmiş ve pekiştirmiştir. Cevap: B