Soru:
Soyadı Kanunu'nun çıkarılmasının temel amaçlarından biri aşağıdakilerden hangisidir? Birden fazla doğru cevap işaretleyiniz.
- A) Toplumsal sınıf farklılıklarını belirginleştirmek
- B) Nüfus kayıtlarını düzenli ve net hale getirmek
- C) Ayrıcalık belirten unvan ve lakapları kaldırmak
- D) Resmî işlemlerde ve askere almada yaşanan karışıklıkları önlemek
Çözüm:
💡 Bu soru, kanunun dayandığı temel felsefeyi ve pratik gerekçeleri anlamamızı istiyor. Her bir seçeneği tek tek değerlendirelim.
- ➡️ İlk adım: Kanunun metnini ve dönemin söylemlerini düşünelim. Kanun, eşitlikçi bir anlayışla hazırlanmıştır.
- ➡️ İkinci adım: A seçeneğini inceleyelim. "Toplumsal sınıf farklılıklarını belirginleştirmek", kanunun tam tersi bir amaçtır. Kanun, herkesin eşit bir soyadı taşımasını hedeflediği için bu seçenek yanlıştır.
- ➡️ Üçüncü adım: B seçeneği, "Nüfus kayıtlarını düzenli ve net hale getirmek". Öncesinde "Ali oğlu Mehmet", "Mehmet'in kızı Ayşe" gibi belirsizlikler vardı. Soyadı ile kayıtlar standartlaştı. Bu seçenek doğrudur.
- ➡️ Dördüncü adım: C seçeneği, "Ayrıcalık belirten unvan ve lakapları kaldırmak". Kanunla birlikte "ağa", "bey", "efendi", "paşa" gibi unvanlar kaldırıldı. Bu, Cumhuriyet'in sınıf farkı gözetmeyen vatandaşlık anlayışıyla uyumludur. Bu seçenek doğrudur.
- ➡️ Beşinci adım: D seçeneği, "Resmî işlemlerde ve askere almada yaşanan karışıklıkları önlemek". Aynı isimli kişileri ayırt etmek devlet işleyişi için hayati önem taşıyordu. Bu seçenek de doğrudur.
✅ Sonuç olarak, doğru cevaplar B, C ve D seçenekleridir.