Soru:
Bir tarihçi, "Tarih, geçmişteki olayları nesnel (objektif) bir şekilde incelemelidir" görüşünü savunmaktadır. Tarih yazıcılığında nesnelliği sağlamak için bir tarihçi hangi yöntem ve kaynaklara başvurmalıdır? Beş madde halinde listeleyiniz.
Çözüm:
💡 Tarihçinin kişisel duygu ve yargılarından mümkün olduğunca uzak, tarafsız bir anlatım oluşturmasına nesnellik denir. Bunu sağlamak için izlenmesi gereken yöntemler şunlardır:
- ➡️ Birinci Elden Kaynaklar Kullanmak: Olayın yaşandığı döneme ait belgeler, mektuplar, günlükler, arkeolojik buluntular ve gazeteler gibi kaynakları temel almalıdır.
- ➡️ Kaynak Taraması (Tenkidi) Yapmak: Elde edilen bir kaynağın gerçekliğini, güvenilirliğini ve yazarının kim olduğunu sorgulayarak incelemelidir.
- ➡️ Farklı Kaynakları Karşılaştırmak: Aynı olay hakkında farklı tarafların (örneğin, savaşan iki devletin) kayıtlarını inceleyerek olaya farklı pencerelerden bakmalıdır.
- ➡️ Olayların Sebep-Sonuç İlişkisini Kurmak: Olayları yalnızca anlatmakla kalmayıp, neden ve nasıl gerçekleştiklerini mantıksal bir çerçevede açıklamalıdır.
- ➡️ Yer ve Zaman Belirtmek: İncelenen olayın kesin olarak nerede ve ne zaman olduğunu belirterek somut veriler sunmalıdır.
✅ Bu yöntemleri titizlikle uygulayan bir tarihçi, daha nesnel ve güvenilir bir tarih anlatısı oluşturabilir.