Soru:
Gazneli Sultan Mahmut, tarihte "Sultan" unvanını kullanan ilk Türk hükümdarı olarak bilinir. Aşağıdaki faaliyetlerden hangisi onun döneminde gerçekleşmemiştir?
- A) Hindistan'a 17 sefer düzenleyerek İslamiyet'in bu bölgede yayılmasını sağlamak
- B) Abbasi halifesini Şii Büveyhoğulları'nın baskısından kurtarmak
- C) Nizamiye Medreseleri'ni kurarak bilim ve eğitimi teşvik etmek
- D) Şair Firdevsi'ye "Şehname" adlı eserini yazdırmak ve ona değerli hediyeler vermek
Çözüm:
💡 Soru, Gazneli Sultan Mahmut'un yaptığı önemli işlerden hangisini yapmadığını sormaktadır. Her seçeneği kontrol edelim.
- ➡️ A Seçeneği: Gazneli Mahmut, İslamiyet'i yaymak ve hazinelerini ele geçirmek için Hindistan'a çok sayıda sefer (genellikle 17 olduğu kabul edilir) düzenlemiştir. Bu, onun en meşhur faaliyetlerindendir. ✅ Doğru.
- ➡️ B Seçeneği: Sultan Mahmut, Sünni İslam dünyasının lideri konumuna gelmek amacıyla Abbasi halifesini Büveyhoğulları'na karşı korumuş ve ondan "Sultan" unvanını almıştır. ✅ Doğru.
- ➡️ C Seçeneği: Nizamiye Medreseleri, Gaznelilerden sonraki dönemde Büyük Selçuklu Devleti'nin ünlü veziri Nizamülmülk tarafından kurulmuştur. Gazneli Mahmut dönemiyle bir ilgisi yoktur. ❌ Yanlış.
- ➡️ D Seçeneği: Gazneli Mahmut, Fars edebiyatının şaheseri kabul edilen "Şehname"yi Firdevsi'ye yazdırmış ve onu ödüllendirmiştir (rivayetlere göre verilen ödül Firdevsi'yi memnun etmemiştir). ✅ Doğru.
✅ Sonuç olarak, Gazneli Mahmut döneminde gerçekleşmeyen faaliyet, Selçuklu veziri Nizamülmülk'e ait olan C seçeneğidir.