Soru:
Uygur Devleti'nin yerleşik hayata geçmesi ve Maniheizm'i benimsemesi, devletin siyasi ve askeri yapısında önemli değişikliklere neden olmuştur. Aşağıdaki ifadelerden hangisi bu değişikliklerden biri değildir?
- A) Kağanın "aydınlatıcı" ve "kutsal" bir kimlik kazanması
- B) Ordunun savaşçı yeteneklerinde ve savaş isteğinde bir zayıflama görülmesi
- C) Devletin, ticaret ve tarımdan elde ettiği gelirlere daha fazla bağımlı hale gelmesi
- D) Komşu devletler üzerinde mutlak askeri üstünlük kurulması ve sınırların hızla genişlemesi
Çözüm:
💡 Bu soruda, yerleşiklik ve Maniheizm'in siyasi/askeri sonuçlarını bilmek ve hangisinin gerçekleşmediğini tespit etmek gerekiyor.
- ➡️ Maniheizm, kağanı dini bir lider (aydınlatıcı) konumuna getirdi. Bu, A seçeneğini doğru yapar.
- ➡️ Maniheizm'in et yemeyi yasaklaması ve barışçıl öğretileri, orduyu olumsuz etkilemiş, savaşçı ruhu zayıflatmıştır. Bu da B seçeneğini doğru kılar.
- ➡️ Yerleşik hayatla birlikte devletin gelir kaynakları değişmiş, ganesten çok ticaret ve tarım önem kazanmıştır. C seçeneği de bu durumu doğru ifade eder.
- ➡️ Ancak, ordunun zayıflaması ve ekonomik yapının değişmesi, Uygur Devleti'nin askeri açıdan daha güçlü hale gelip sınırlarını hızla genişlettiği anlamına gelmez. Tarihsel süreçte bu dönemde büyük bir fetih hareketi görülmemiştir.
✅ Sonuç: Diğer seçeneklerin aksine, D seçeneği tarihsel gerçeklikle örtüşmemektedir. Bu nedenle cevap D'dir.
