Soru:
Bir bölgede;
I. Sıcak su kaynaklarının yaygın olması,
II. Geniş tarım alanlarına sahip olması,
III. Fay hatları üzerinde bulunması,
IV. Yüksek ve engebeli bir arazi yapısına sahip olması
özelliklerinden hangileri, o bölgede iç kuvvetlerin etkili olduğuna kanıt olarak gösterilebilir?
Çözüm:
💡 İç kuvvetler, yer kabuğunun derinliklerinden kaynaklanan ve levha hareketleri, volkanizma, depremler gibi olaylarla kendini gösteren kuvvetlerdir. Bu özellikleri tek tek inceleyelim.
- ➡️ I. Sıcak su kaynaklarının yaygın olması: Yeraltı sularının magmatik faaliyetlerle (jeotermal enerji) ısınması sonucu oluşur. Bu, iç kuvvetlerin (volkanizma) bir göstergesidir. ✅
- ➡️ II. Geniş tarım alanlarına sahip olması: Bu, daha çok dış kuvvetlerin (akarsu biriktirmesi, aşınma vb.) oluşturduğu ovalarla veya epirojenik çökmelerle ilişkilidir. Doğrudan iç kuvvet göstergesi değildir, daha çok sonuçtur. ❌
- ➡️ III. Fay hatları üzerinde bulunması: Fay hatları, yer kabuğundaki gerilimler ve kırılmalar sonucu (tektonik hareketler) oluşur. Bu, doğrudan ve en net iç kuvvet göstergesidir. ✅
- ➡️ IV. Yüksek ve engebeli bir arazi yapısına sahip olması: Dağ oluşumu (orojenez) veya volkanik faaliyetler sonucu oluşur. Bu da iç kuvvetlerin bir göstergesidir. ✅
✅ Sonuç olarak, I, III ve IV numaralı özellikler iç kuvvetlerin etkisine kanıt olarak gösterilebilir. Cevap: I, III ve IV.
