Soru:
Aşağıdaki haritada numaralandırılarak gösterilen alanlardan hangisinde, iç kuvvetlerin yeryüzü şekillerinin oluşumundaki etkisi diğerlerine göre daha azdır?
- 1. Bölge: Atlas Okyanusu'ndaki Orta Sırt
- 2. Bölge: Kuzey Anadolu Fay Hattı
- 3. Bölge: Amazon Havzası
- 4. Bölge: Himalaya Dağları
Çözüm:
💡 Bu soruda, iç kuvvetlerin etkisinin en az olduğu bölgeyi bulmamız isteniyor. İç kuvvetler; dağ oluşumu (orojenez), kıta oluşumu (epirojenez) ve volkanizma/faylanma gibi yerin iç enerjisi kaynaklı olaylardır.
- ➡️ 1. Bölge (Orta Sırt): Deniz altı volkanizması ve levha ayrılması sonucu oluşur. Bu, belirgin bir iç kuvvet etkisidir.
- ➡️ 2. Bölge (Kuzey Anadolu Fay Hattı): Levhaların birbirini sıkıştırması ve yanal hareketi sonucu oluşan bir fay hattıdır. Bu da tipik bir iç kuvvet örneğidir.
- ➡️ 3. Bölge (Amazon Havzası): Alçak, düz bir arazidir. Buradaki hakim süreç, akarsuların biriktirmesi gibi dış kuvvet faaliyetleridir. İç kuvvet etkisi minimumdur.
- ➡️ 4. Bölge (Himalaya Dağları): Levha çarpışması (orojenez) sonucu oluşmuş, dünyanın en yüksek sıradağlarıdır. Bu, en şiddetli iç kuvvet etkisidir.
✅ Sonuç olarak, iç kuvvetlerin etkisinin en az olduğu bölge, dış kuvvetlerin hakim olduğu 3. Bölge: Amazon Havzası'dır.