Kesir ölçek ve çizgi ölçek birbirine nasıl çevrilir

Question

Kesir ölçeği çizgi ölçeğe çevirirken birimleri doğru belirleyemiyorum. Özellikle haritadaki küçültme oranını çizgi üzerinde nasıl göstereceğimi tam anlayamadım. Çizgi ölçekte bölümleri eşit parçalara ayırırken hangi değerleri kullanmam gerektiği kafamı karıştırıyor.

Answer 1

# Kesir Ölçek ve Çizgi Ölçek Birbirine Nasıl Çevrilir? 📏

🎯 Ölçek Türlerini Tanıyalım

Harita, plan ve teknik çizimlerde ölçekler, gerçek boyutların kaç defa küçültüldüğünü gösterir. İki temel ölçek türü vardır:

• 📐 Kesir Ölçek: 1/100, 1/5000, 1/25000 gibi kesirli ifadelerle gösterilir
• 📊 Çizgi Ölçek: Bir doğru üzerinde eşit bölmelere ayrılmış, gerçek uzunlukları gösteren ölçektir

🔄 Kesir Ölçekten Çizgi Ölçeğe Dönüşüm

📝 Adım Adım Yöntem:

1. Kesir ölçeğin paydasını belirleyin: Örneğin 1/25000 ölçeği için payda = 25000
2. Çizgi ölçeğin uzunluğunu seçin: Genellikle 4-6 cm arası uygun olur
3. Harita üzerindeki uzunluğu gerçek uzunluğa çevirin:
   Gerçek Uzunluk = Harita Uzunluğu × Ölçek Paydası
   Örneğin: 5 cm × 25000 = 125000 cm = 1250 m = 1,25 km
4. Çizgi ölçeği çizin ve bölmelendirin: 5 cm'lik çizgiyi, her bölme 1 km'yi gösterecek şekilde ayarlayın

🧮 Örnek Uygulama:

1/50000 ölçeğini çizgi ölçeğe dönüştürelim:

• 5 cm harita uzunluğu seçelim
• Gerçek uzunluk = 5 cm × 50000 = 250000 cm = 2500 m = 2,5 km
• Çizgi ölçeği 0-1-2 km şeklinde bölmelendirelim
• Her 2 cm, 1 km'yi temsil eder (\( \frac{5}{2,5} = 2 \))

🔄 Çizgi Ölçekten Kesir Ölçeğe Dönüşüm

📝 Adım Adım Yöntem:

1. Çizgi ölçekteki bir bölmenin gerçek uzunluğunu belirleyin: Örneğin her bölme 1 km
2. Bu bölmenin haritadaki uzunluğunu ölçün: Örneğin 2 cm
3. Birimleri eşitleyin: 1 km = 100000 cm
4. Kesir ölçeği hesaplayın:
   Kesir Ölçek = \( \frac{\text{Harita Uzunluğu}}{\text{Gerçek Uzunluk}} \)
   Örneğin: \( \frac{2}{100000} = \frac{1}{50000} \)

🧮 Örnek Uygulama:

Çizgi ölçekte 4 cm = 2 km ise:

• Gerçek uzunluk = 2 km = 200000 cm
• Harita uzunluğu = 4 cm
• Kesir ölçek = \( \frac{4}{200000} = \frac{1}{50000} \)

💡 Pratik İpuçları

• ✅ Çizgi ölçekler fotokopi ile büyütülüp küçültüldüğünde ölçek değişmez
• ✅ Kesir ölçeklerde payda büyüdükçe, harita daha küçük ölçekli olur
• ✅ Çizgi ölçek kullanırken her zaman ölçeğin altına birimleri yazın
• ✅ Dönüşüm yaparken birimleri cm'ye çevirmek işlemi kolaylaştırır

🎓 Özet

Kesir ölçek ve çizgi ölçek birbirine dönüştürülebilir. Temel formül:

Kesir Ölçek = \( \frac{\text{Harita Uzunluğu}}{\text{Gerçek Uzunluk}} \))

Bu dönüşümleri doğru yapabilmek, harita okuma ve çizme becerilerinizi geliştirecektir. 📈