Soru:
Bir kıyı bölgesinde, yüksek ve dik bir kara parçasının dalgalar tarafından sürekli olarak aşındırılması sonucu oluşan, dik yamaçlı ve dalga düzeyinin altında bir oyuğun bulunduğu şekle ne ad verilir? Bu şeklin oluşum sürecini kısaca açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruda, dalga aşındırmasıyla oluşan temel bir kıyı şeklini ve onun oluşum mekanizmasını bilmemiz isteniyor.
- ➡️ Soruda tarif edilen, dalgaların yüksek kıyılarda oluşturduğu dik yamaçlı şekil bir falez ya da diğer adıyla yalıyardır.
- ➡️ Oluşum süreci şu şekildedir: Dalgalar, kıyıdaki dik yamacın tabanına çarparak burada bir dalga oyuğu (aşındırma oyuğu) açar.
- ➡️ Zamanla bu oyuk derinleşir ve üzerindeki kaya bloğu desteksiz kalır.
- ➡️ En sonunda, destekten yoksun kalan üst kısım, yerçekiminin de etkisiyle koparak denize düşer. Dalgalar bu döküntüleri süpürür ve aşındırmaya aynı noktadan devam eder. Bu süreç tekrarlanır ve kıyı geriler.
✅ Sonuç: Bu şekle Falez (Yalıyar) denir. Oluşumu, dalgaların kıyı tabanını oyması ve üst kısmın çökmesiyle gerçekleşir.