Soru:
Osmanlı Devleti'nin 17. yüzyılda "Duraklama Dönemi"ne girmesinin iç nedenleri arasında genel olarak hangi yapısal sorunlar öne çıkmaktadır? Bu sorunları maddeler halinde yazınız.
Çözüm:
💡 Duraklama Dönemi'nin iç nedenleri, devletin kendi içindeki kurumların ve sistemlerin bozulmasından kaynaklanır. Bu sorunları adım adım inceleyelim:
- ➡️ Merkezi Yönetimin Bozulması: Osmanlı padişahlarının devlet yönetimindeki etkinliği azalmış, saray kadınları ve diğer görevliler yönetimde daha fazla söz sahibi olmaya başlamıştır. Bu durum "Kadınlar Saltanatı" olarak adlandırılır.
- ➡️ Askeri Sistemin Bozulması: Kapıkulu ocaklarına kanunlara aykırı olarak asker alınması (örneğin, "Ocak, devlet içindir" anlayışının yerini "Devlet, ocak içindir" anlayışının alması) ve Tımar sisteminin bozulması, ordunun savaş gücünü ve disiplinini olumsuz etkilemiştir.
- ➡️ Maliyenin Bozulması: Uzun süren ve genellikle kazançlı olmayan savaşlar, ganimet gelirlerinin azalması, tımar sisteminin bozulmasıyla düzenli vergi toplanamaması ve lüks harcamaların artması devlet hazinesini zor duruma düşürmüştür.
- ➡️ Eğitim Sisteminin Bozulması: Medrese eğitiminin çağın gerisinde kalması, pozitif bilimlerden uzaklaşılması ve beşik uleması gibi yöntemlerle liyakatsiz kişilerin önemli makamlara gelmesi, devlet adamı yetiştirme sistemini olumsuz etkilemiştir.
✅ Sonuç olarak, Duraklama Dönemi'nin temel iç nedenleri; merkezi yönetim, askeri sistem, maliye ve eğitim sistemindeki bu yapısal bozulmalardır.
