Soru:
17. yüzyılda Osmanlı Devleti, Karlofça Antlaşması (1699) ile tarihinde ilk kez büyük çapta toprak kaybı yaşamıştır. Bu antlaşmanın tarafları kimlerdir ve Osmanlı Devleti bu antlaşma ile hangi toprakları kaybetmiştir?
Çözüm:
💡 Karlofça Antlaşması, Osmanlı tarihinde bir dönüm noktasıdır ve "Duraklama Dönemi"nin sona erip "Gerileme Dönemi"nin başladığı kabul edilir. Çözümü adım adım açıklayalım:
- ➡️ Antlaşmanın Tarafları: Antlaşma, Osmanlı Devleti ile Kutsal İttifak devletleri olan Avusturya, Venedik ve Lehistan (Polonya) arasında imzalanmıştır. (Rusya ile ise ertesi yıl ayrı bir antlaşma (İstanbul) imzalanmıştır.)
- ➡️ Kaybedilen Topraklar - Avusturya'ya: Osmanlı Devleti, Macaristan'ın büyük bölümü ve Erdel bölgesini Avusturya'ya bırakmıştır. Bu, Orta Avrupa'daki egemenliğinin fiilen sona erdiği anlamına gelir.
- ➡️ Kaybedilen Topraklar - Lehistan'a: Podolya ve Ukrayna toprakları Lehistan'a verilmiştir.
- ➡️ Kaybedilen Topraklar - Venedik'e: Dalmaçya kıyıları ve Mora Yarımadası Venedik'e bırakılmıştır. Bu, Osmanlı'nın Doğu Akdeniz'deki deniz gücünü ve etkinliğini zayıflatan bir kayıptır.
- ➡️ Antlaşmanın Önemi: Bu antlaşma, Osmanlı Devleti'nin Batı'da toprak kaybettiği ilk büyük antlaşmadır. Aynı zamanda, Osmanlı'nın savunmaya, Avrupalı devletlerin ise saldırıya geçtiği bir dönemin başlangıcı olmuştur.
✅ Sonuç olarak, Karlofça Antlaşması ile Osmanlı Devleti, Avusturya, Venedik ve Lehistan'a Orta Avrupa, Balkanlar ve Akdeniz'deki önemli topraklarını kaybederek büyük bir siyasi prestij kaybına uğramıştır.
