Soru:
Lale Devri'nin sonunu getiren 1730 Patrona Halil İsyanı'nın çıkmasında etkili olan temel nedenler nelerdir? Bu nedenleri maddeler halinde yazınız.
Çözüm:
💡 İsyanın arka planını anlamak için, Lale Devri'ndeki genel atmosferi ve bu dönemdeki uygulamaların halk ve asker sınıfı üzerindeki etkilerini düşünmeliyiz.
- ➡️ Ekonomik Sıkıntılar: Halk ağır vergiler altında ezilirken, saray ve çevresinde lüks ve savurgan bir yaşam sürdürülüyordu. Bu durum toplumda derin bir ekonomik eşitsizlik yaratmıştı.
- ➡️ Yönetimde Yozlaşma: Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa ve çevresinin kayırmacılık yaptığı ve rüşvet aldığı yönündeki iddialar, devlet otoritesine olan güveni sarsmıştı.
- ➡️ Askeri Hoşnutsuzluk: Yeniçeriler, maaşlarının düzensiz ödenmesi ve devlet yönetimindeki etkilerinin azalmasından rahatsızdı. Ayrıca, İran'a karşı başarısız olan savaş politikaları da hoşnutsuzluğu artırmıştı.
- ➡️ Kültürel ve Sosyal Çatışma: Batı tarzı yaşam, eğlence anlayışı ve lüks tüketim (lale yetiştiriciliği, köşkler, helva sohbetleri), geleneksel değerlere bağlı kesimler tarafından "zevk ve sefa" olarak görülüp tepki çekiyordu.
✅ Sonuç olarak, ekonomik adaletsizlik, yönetime duyulan güvensizlik, askeri memnuniyetsizlik ve toplumsal değerlerdeki çatışma gibi birçok faktör bir araya gelerek isyanın zeminini hazırlamıştır.
