Soru:
Milet Okulu'nun ilk filozofları (Thales, Anaksimandros, Anaksimenes) felsefi düşüncede hangi ortak özellikleri sergilemişlerdir? Aşağıdaki seçeneklerden bu ortak özellikleri içermeyen tek bir maddeyi işaretleyiniz.
- A) Doğa olaylarını mitolojik açıklamalar yerine akılsal (rasyonel) açıklamalarla anlamaya çalışmak
- B) Evrenin kökeni ve ana maddesi (arkhe) problemi üzerine sistematik olarak düşünmek
- C) Tüm varlığın temelinde yatan, gözlemlenebilir ve somut bir ilke (su, hava, apeiron) aramak
- D) İnsan bilgisinin sınırları ve doğruluğu üzerine şüpheci bir tutum benimsemek
Çözüm:
💡 Bu soru, Miletoslu doğa filozoflarının temel yaklaşımlarını anlamamızı istiyor. Adım adım ilerleyelim.
- ➡️ 1. Adım: Thales, Anaksimandros ve Anaksimenes'in hepsi, doğa olaylarını tanrıların kaprisleriyle değil, doğal nedenlerle açıklamaya çalışmışlardır. Bu, A seçeneğindeki "akılsal açıklama" özelliğine uyar.
- ➡️ 2. Adım: Her üç filozof da "Arkhe" (temel madde) kavramını merkeze alarak evrenin kökeni sorusuna yanıt aramıştır. Bu da B seçeneğinde ifade edilmiştir.
- ➡️ 3. Adım: Thales için arkhe su, Anaksimenes için hava, Anaksimandros için ise somut olmayan ancak maddi bir ilke olan apeiron (sınırsız/sonsuz olan)'dur. Bu, C seçeneğindeki "gözlemlenebilir ve somut bir ilke aramak" (apeiron biraz istisnai olsa da genel eğilim budur) ifadesiyle örtüşür.
- ➡️ 4. Adım: D seçeneğini kontrol edelim. Milet Okulu filozofları, daha çok dogmatik bir tutumla, evren hakkında kesin açıklamalar yapmaya çalışmışlardır. Bilginin imkansızlığını savunan şüpheci (Septik) tutum, felsefe tarihinde daha sonra ortaya çıkmıştır.
✅ Sonuç olarak, Milet Okulu'nun ortak özelliklerini içermeyen seçenek D'dir.
