Soru:
Thales, "Her şeyin arkhesi nedir?" sorusuna "\( \text{Su} \)" yanıtını vermiştir. Bu cevabın felsefe tarihi açısından önemi aşağıdakilerden hangisinde en iyi şekilde ifade edilmiştir?
- A) İlk kez bir filozof, evrenin yapıtaşının maddi bir öz olduğunu iddia etmiştir.
- B) İlk kez bir düşünür, bir olgunun kökenine dair mitolojik anlatılar yerine, doğal ve akılcı bir açıklama getirmiştir.
- C) Thales, suyun kutsallığına inanan dini bir önder olarak tarihe geçmiştir.
- D) Thales, bu cevabıyla modern kimya biliminin temellerini atmıştır.
Çözüm:
💡 Thales'in "su" cevabının önemini, onun öncesi ve sonrasıyla karşılaştırarak anlamalıyız.
- ➡️ 1. Adım: Thales'ten önceki dönemde, dünyanın ve evrenin oluşumu, Homeros ve Hesiodos'un eserlerinde olduğu gibi, tanrıların birbirleriyle savaşları ve ilişkileriyle açıklanıyordu.
- ➡️ 2. Adım: Thales, "Her şey neden yapılmıştır?" sorusunu sorduğunda, bir tanrının adını değil, doğada gözlemlenebilen, herkesin bildiği bir maddeyi (suyu) işaret etmiştir.
- ➡️ 3. Adım: Seçenekleri değerlendirelim. A seçeneği doğru görünse de "ilk kez" ifadesi tartışmalı olabilir ve en temel vurguyu kaçırır. C seçeneği tamamen yanlıştır, Thales dini bir lider değil filozoftur. D seçeneği abartılı ve anakronik bir yorumdur.
- ➡️ 4. Adım: B seçeneği, Thales'in yaptığı zihinsel devrimi en iyi şekilde özetler: Mitos'tan Logos'a (Söylenceden Akla) geçiş. Açıklama biçimindeki bu köklü değişiklik, felsefenin başlangıcı sayılır.
✅ Doğru cevap, Thales'in mitolojik açıklamalar yerine doğal ve akılcı bir açıklama getirmesini vurgulayan B seçeneğidir.