Soru:
Anaksimandros, Thales'in "su" cevabını yetersiz bularak arkhe'nin \( \text{apeiron} \) (sınırsız/sonsuz olan) olduğunu ileri sürmüştür. Apeiron kavramını Thales'in "su" kavramından ayıran en temel iki özellik aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
- A) Gözlemlenebilirlik - Dönüşebilirlik
- B) Belirsizlik - Tükenmezlik
- C) Maddesellik - Somutluk
- D) Değişmezlik - Kutsallık
Çözüm:
💡 Bu soru, iki filozofun arkhe anlayışları arasındaki niteliksel farkı anlamamızı istiyor.
- ➡️ 1. Adım: Thales'in arkhesi olan su, duyularla algılanabilen, somut, belirli ve sınırlı bir maddedir.
- ➡️ 2. Adım: Anaksimandros ise, su gibi belirli bir maddenin, kendisiyle zıt özellikteki şeyleri (örneğin ateşi) nasıl doğurabileceğini sorgular. Ona göre arkhe, tüm zıtlıkları (sıcak-soğuk, kuru-yaş) kapsayabilmeli ve hiç tükenmemelidir.
- ➡️ 3. Adım: Bu nedenle apeiron; ne su, ne hava, ne de ateştir. Belirsiz, sınırsız, sonsuz ve tükenmez bir kaynaktır. Somut değil, soyut bir ilkedir.
- ➡️ 4. Adım: Seçeneklere bakalım. A'daki "gözlemlenebilirlik" suya aittir, apeiron'a değil. C'deki "maddesellik" ve "somutluk" da suyun özellikleridir. D'deki "değişmezlik" doğru olabilir ama "kutsallık" konuyla doğrudan ilgili değildir.
✅ Apeiron'u tanımlayan en temel iki özellik, onun belirsiz (tanımsız, hiçbir belirli forma sahip olmama) ve tükenmez (sonsuz) oluşudur. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.