Çözümlü Örnek 2
Soru:
Bir septik (kuşkucu) filozof, "Hiçbir şeyi bilmediğimi biliyorum." demiştir. Bu ifadeyi temel alarak aşağıdaki soruları yanıtlayınız:
- a) Bu ifade, septisizmin hangi temel prensibini yansıtır?
- b) Bu prensip, doğru bilgiye ulaşma konusunda nasıl bir tutumu benimser?
Çözüm:
💡 Bu soru, septisizmin (kuşkuculuğun) bilgiye yaklaşımını anlamamızı sağlar.
- ➡️ Adım a): "Hiçbir şeyi bilmediğimi biliyorum" ifadesi, septisizmin mutlak kuşku prensibini yansıtır. Septikler, duyularımızın ve aklımızın bizi yanılttığını düşünerek, kesin ve mutlak bilgiye ulaşmanın imkansız olduğu sonucuna varırlar. Bu nedenle, tüm iddialardan ve yargılardan kaçınmak (epoché) gerekir.
- ➡️ Adım b): Bu prensip, doğru bilgiye ulaşma konusunda askıya alma tutumunu benimser. Septikler, bir konu hakkında "evet" ya da "hayır" şeklinde kesin bir yargıda bulunmazlar. Doğru bilginin mümkün olup olmadığı sorusuna verilebilecek tek güvenilir cevabın "Bilemeyiz" olduğunu savunurlar. Amacımız mutlak bilgiye ulaşmak değil, huzur (ataraxia) içinde yaşamaktır.
✅ Sonuç: Septisizm, doğru bilginin mümkün olmadığına inanır ve bu nedenle kesin yargılardan kaçınarak kuşkuyu bir yaşam ilkesi haline getirir.