Soru:
Bir diyalektik materyalist, teknolojik bir icadın (örneğin, internetin) toplumu nasıl dönüştürdüğünü, "altyapı-üstyapı" ilişkisi bağlamında nasıl analiz eder?
Çözüm:
💡 Diyalektik materyalizme göre, toplumun ekonomik temeli (altyapı: üretim biçimi, ilişkileri) nihai olarak, hukuk, din, kültür, siyaset gibi üstyapı kurumlarını belirler. Altyapıdaki bir değişim, kaçınılmaz olarak üstyapıyı da değiştirir.
- ➡️ Altyapıdaki Değişim: İnternetin icadı, üretim, iletişim ve bilgi paylaşım biçimlerinde (altyapıda) köklü bir devrim yaratmıştır. Bu, yeni bir nicel birikim sürecidir.
- ➡️ Üstyapıya Etkisi: Bu altyapısal değişim, üstyapı kurumlarında bir dizi nitel dönüşümü tetiklemiştir:
- 📧 İletişim: Geleneksel mektup yerine e-posta, sosyal medya.
- 🛒 Ekonomi/Tüketim: E-ticaretin yükselişi, geleneksel perakendeciliğin dönüşümü.
- ⚖️ Hukuk: Siber suç, dijital telif hakları, kişisel verilerin korunması gibi yeni yasal alanların doğması.
- 🎓 Eğitim: Uzaktan eğitimin yaygınlaşması.
- ➡️ Diyalektik Etkileşim: Aynı zamanda, bu yeni üstyapı kurumları (örneğin, interneti düzenleyen yasalar) da altyapıyı geri dönüşlü olarak şekillendirir. Bu, diyalektik bir ilişkidir.
✅ Sonuç olarak, internet gibi altyapısal bir değişim, toplumun tüm katmanlarında diyalektik bir süreçle çözülen çelişkiler yaratmış ve toplumu nitel olarak dönüştürmüştür.
