Soru:
Yeni işe başlayan bir garson, sipariş alırken ve servis yaparken en kıdemli garsonu dikkatle izler. Kıdemli garsonun müşterilerle nasıl iletişim kurduğunu, siparişleri nasıl hatasız ilettiğini ve tepsiyi nasıl dengeli taşıdığını gözlemler. Birkaç gün sonra, yeni garson da aynı davranışları sergilemeye başlar. Bu durum hangi öğrenme yoluna örnektir?
Çözüm:
💡 Gözlem ve taklit davranışını merkeze alan bu senaryoyu analiz edelim.
- ➡️ Adım 1: Temel Davranışı Tanımla - Yeni garson, bir beceriyi kendi deneyip yanılarak değil, başka birinin (modelin) davranışlarını izleyerek öğrenmektedir.
- ➡️ Adım 2: Öğrenme Türlerini Ele - Deneyerek öğrenme olsaydı kendi başına deneyip hatalarından ders alırdı. Koşullanma olsaydı belirli bir uyaran karşısında otomatik bir tepki geliştirirdi. Burada durum farklıdır.
- ➡️ Adım 3: Doğru Tür ile Eşleştir - Albert Bandura'nın sosyal öğrenme kuramına göre, bireylerin başkalarının davranışlarını gözlemleyerek ve onları taklit ederek yeni beceriler kazanmasına “Model Alarak (Gözlemleyerek) Öğrenme” denir.
✅ Sonuç: Yeni garsonun, kıdemli garsonu izleyip onun davranışlarını taklit etmesi, “Model Alarak Öğrenme”ye klasik bir örnektir.
