Soru:
"Rol pekişmesi" ile "rol çatışması" kavramları arasındaki temel fark nedir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu iki kavram, bireyin toplumsal rolleriyle ilişkisini farklı yönleriyle ele alır. Temel fark, "tek bir rolün derinleşmesi" ile "birden fazla rolün birbiriyle uyumsuz olması" arasındadır.
- ➡️ Rol Pekişmesi: Bu süreçte odak noktası tek bir roldür. Birey, sahip olduğu bir rolü o kadar içselleştirir ve benimser ki, bu rol onun genel kişilik yapısı ve davranış kalıbı haline gelir. Rol, özgün bağlamının dışına taşar. Örneğin, bir askerin evde bile emir verme alışkanlığını sürdürmesi.
- ➡️ Rol Çatışması: Bu durumda ise odak noktası iki veya daha fazla roldür. Bireyin aynı anda sahip olduğu farklı rollerin beklentileri birbiriyle çelişir ve birey bu çelişkiden dolayı stres yaşar. Örneğin, çok çalışması beklenen bir işçi rolü ile ailesine vakit ayırması beklenen bir baba rolü arasındaki gerilim.
✅ Sonuç olarak, temel fark; rol pekişmesinin tek bir rolün derinleşmesi, rol çatışmasının ise birden fazla rolün birbiriyle sürtüşmesi olgusunu ifade etmesidir.