Rol pekişmesi nedir

Örnek 08 / 08
Soru:

Emekli olduktan sonra bile sabah erken kalkma alışkanlığını sürdüren, ev içindeki her şeyi belirli bir düzene göre organize eden ve ailesine "rapor verir gibi" günlük planlarını anlatan bir eski asker, sosyolojik açıdan hangi kavramla analiz edilebilir? Nedenini açıklayınız.

Çözüm:

💡 Bu senaryoda, bireyin artık resmi olarak sahip olmadığı bir mesleki rolün (askerlik), davranışlarını ve yaşam tarzını şekillendirmeye devam ettiği görülmektedir.

  • ➡️ İlk adım, bireyin davranışlarının kökenini belirlemektir: Erken kalkma, düzen, rapor verme... Tüm bu davranışlar tipik olarak askerlik rolü ile ilişkilidir.
  • ➡️ İkinci adım, bu rolün zaman içindeki durumunu değerlendirmektir: Birey artık emekli olduğuna göre, "asker" statüsü resmi olarak sona ermiştir. Ancak, bu role ait davranış kalıpları devam etmektedir.
  • ➡️ Üçüncü adım, bu kalıcılığın ne anlama geldiğini düşünmektir: Rol, bireyin kişiliğine o kadar derinlemesine işlemiştir ki, rolün gerektirdiği sosyal bağlam (ordu) ortadan kalksa bile, davranışlar süreklilik arz etmektedir.

✅ Bu nedenle, bu durum "rol pekişmesi" kavramı ile açıklanır. Askerlik rolü, bireyin benliğinde öylesine pekişmiştir ki, artık onun genel kişilik özelliklerinden biri haline gelmiş ve kalıcı olmuştur.

1 2 3 4 5 6 7 8
Konuya Geri Dön: