Soru:
İnternet ve sosyal medya, bireylerin kimliklerini inşa etme, sunma ve deneyimleme biçimlerini kökten değiştirmiştir. Bireyler, gerçek hayattaki kimliklerinden farklı "avatarlar" veya "profiller" oluşturabilmekte, bu da "Benlik" kavramına dair felsefi soruları gündeme getirmektedir. John Locke'un "Kişisel Özdeşlik" (Personal Identity) kuramı çerçevesinde, dijital platformlarda oluşturulan bu alternatif benlikler "gerçek benliğin" bir parçası sayılabilir mi? Neden?
Çözüm:
💡 Bu soru, dijital benlik ve felsefi benlik anlayışı arasındaki ilişkiyi Locke'un bellek teorisi üzerinden sorguluyor.
- ➡️ Birinci Adım - Locke'un Kuramını Hatırla: John Locke'a göre, bir kişiyi aynı kişi yapan şey, bedensel süreklilik değil, bilinç ve bellek sürekliliğidir. Yani, bir kişi, geçmişteki eylem ve deneyimlerini hatırlayabildiği ve onlara sahip çıkabildiği sürece aynı kişidir.
- ➡️ İkinci Adım - Dijital Benliği Tanımla: Dijital platformlarda birey, gerçek hayattaki deneyimlerinden bağımsız, farklı bir geçmiş, ilgi alanı ve kişilik özellikleriyle bir profil oluşturabilir. Bu profilin "belleği" ve "deneyimleri" gerçek benlikten ayrı olabilir.
- ➡️ Üçüncü Adım - Kuramı Uygula ve Çıkarım Yap: Locke'un tanımına sıkı sıkıya bağlı kalırsak, dijital benlik ile gerçek benlik arasında bir bellek ve bilinç sürekliliği yoksa, bu iki benlik aynı kişi sayılmaz. Dijital benlik, gerçek benliğin yarattığı ayrı bir "kişi" veya "rol" olarak değerlendirilebilir. Ancak, birey bu iki kimliğin deneyimlerini bir bütün olarak hatırlıyor ve sahipleniyorsa, o zaman bir süreklilikten söz edilebilir.
✅ Sonuç olarak, Locke'un kuramına göre, dijital benlikler genellikle gerçek benliğin bir parçası olarak görülmez; çünkü bu benlikler genellikle gerçek benliğin belleğinden ve bilincinden kopuk, ayrı bir bilinç akışı ve "hatıra bankası" oluştururlar. Bu, onları ayrı birer "kişisel özdeşlik" alanı haline getirir.
