Soru:
I. Mahmut dönemi ıslahatları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A) Islahatlarda, Avrupa'dan (özellikle Fransa'dan) yararlanılmıştır.
- B) Islahatlar sadece askeri alanla sınırlı kalmıştır.
- C) Humbaracı Ahmet Paşa, Müslüman olarak bu ismi almış ve ıslahatlarda önemli rol oynamıştır.
- D) Bu dönemde, ordunun ihtiyacı olan teknik elemanları yetiştirmek için Hendesehane açılmıştır.
- E) Islahatlar, "Lale Devri" olarak adlandırılan dönemin hemen sonrasında gerçekleşmiştir.
Çözüm:
💡 Bu soru, dönemin ıslahatlarının kapsamı ve özellikleri hakkında detaylı bilgi gerektiren bir "yanlış bulma" sorusudur.
- ➡️ İlk adım, her bir seçeneği tek tek kontrol etmektir.
- ➡️ İkinci adım, A seçeneğini değerlendirmek: Humbaracı Ahmet Paşa bir Fransız kontuydu (Comte de Bonneval). Bu, Avrupa'dan yararlanıldığının kanıtıdır. Doğru.
- ➡️ Üçüncü adım, B seçeneğini değerlendirmek: I. Mahmut dönemi ıslahatları ağırlıklı olarak askeri alandaydı. Ancak kütüphane yaptırma (Ayasofya ve Fatih kütüphaneleri) gibi kültürel ve ilk itfaiye teşkilatı (Tulumbacılar) gibi sosyal alanda da adımlar atılmıştır. Bu nedenle ıslahatların "sadece askeri alanla sınırlı kaldığını" söylemek kesin ve mutlak bir ifade olarak yanlıştır.
- ➡️ Dördüncü adım, diğer seçenekleri hızlıca kontrol etmek: C seçeneği (Ahmet Paşa'nın rolü) ve D seçeneği (Hendesehane) doğrudur. E seçeneği de doğrudur; I. Mahmut, Lale Devri padişahı III. Ahmet'ten sonra tahta geçmiştir.
✅ Sonuç olarak, yanlış ifade, ıslahatların kapsamını dar ve mutlak bir şekilde tanımlayan B seçeneğidir.